Chiến đấu cơ F-35

Ngô Khôn Trí (Exryu Canada)

Thứ hai ngày 5/6/2017 vừa qua, Tập đoàn Công nghiệp nặng Mitsubishi cho ra mắt chiến đấu cơ F-35 đầu tiên được lắp ráp tại nhà máy Komaki-Minami, tỉnh Aichi, Nhật Bản.

F-35

Đây là 1 trong những thỏa thuận của hợp đồng thương mại đã được ký vào năm 2011 trước đây giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản. Nhật đặt mua 42 chiếc F-35A để thay thế phi đội 80 chiếc F-4 đã 50 tuổi của mình. có trị giá là 14 tỷ USD, theo điều kiện 4 chiếc được chế tạo tại Mỹ, 38 chiếc còn lại sẽ dùng động cơ và một số bộ phận của Nhật và được lắp ráp, kiểm tra chức năng bởi Tập đoàn Công nghiệp nặng Mitsubishi. (Một thỏa thuận rất có lợi cho phía Nhật Bản ?).

Sau một thời gian dài chờ đợi do bị trì hoãn với nhiều lý do, Nhật đã tiếp nhận chiếc F-35 đầu tiên do hãng Lockheed Martin sản xuất vào ngày 23/9/2016 và đã gia nhập phi đội huấn luyện quốc tế tại căn cứ không quân Luke. Mỹ.

F-35 là máy bay tiêm kích một chỗ ngồi, có khả năng tàng hình, đa năng, có thể yểm trợ trên không, ném bom chiến thuật và chiến đấu không đối không. Được khai thác theo chương trình JSF (Join Strike Fighter) của Mỹ, nhằm chế tạo ra 1 kiểu máy bay chiến đấu chung thay thế các loại máy bay đang có. Hợp đồng phát triển chính thức được ký vào ngày 16/11/1996, cách đây 21 năm, được giao cho 3 công ty Lockheed Martin, BAE Systems và North Grumman thiết kế và chế tạo.

Tổng chi phí phát triển F-35 ban đầu là 40 tỷ đô la, Mỹ, Anh và 8 quốc gia liên minh khác đã tài trợ cho chương trình phát triển máy bay này . Trong đó, Anh tài trợ 2,5 tỷ, Ý : 1 tỷ, Hà Lan : 800 triệu, Canada : 440 triệu, Thổ Nhĩ Kỳ : 175 triệu, Úc : 144 tỷ, NaUy : 122 triệu, Đan Mạch : 110 triệu,…., Nhật Bản và Đức không có tài trợ.

Theo dự định ban đầu vào năm 2001, mỗi chiếc F-35 sẽ có giá khoảng 70 triệu USD, tuy nhiên do có nhiều lỗi phát sinh (tổng cộng có 363 lỗi) nên tới năm 2011 giá thành đã lên gấp đôi, tới 120-145 triệu USD cho mỗi chiếc.

Chiếc F-35A lăn bánh đầu tiên tại Texas vào ngày 19/2/2006 nhưng hoàn tất chuyến bay đầu tiên mỹ mãn vào ngày 15/9/2006. Độ tin cậy về chiếc máy bay này bị giảm do bị chỉ trích có nhiều lỗi kỹ thuật trong thiết kế, từ cái mũ cho phi công cho đến lớp sơn tàng hình,

Đối thủ của F-35 là Su-35 của Nga, được chế tạo năm 2014. Su-35 mang nhiều tên lửa, bay xa, chi phí thấp và giá của Su-35 (75 triệu USD) cũng rẽ hơn F-35 (150 triệu USD). Tuy nhiên, về không chiến tầm xa thì F-35 có lợi thế hơn nhờ tính năng tàng hình.

SU-35

Các nước đang sử dụng hay đã đặt mua F-35 là : Mỹ, Anh, Úc, Canada, Đan Mạch, Do Thái, Ý, Hòa Lan, Na Uy, Nam Hàn, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ.

Các nước đang sử dụng hay đã đặt mua Su-30, 35 là : Nga, Trung Quốc, Ấn độ, UAE, Việt Nam, Iran, Indonesia, Venezuela,… Năm 2015, Trung Quốc là quốc gia đầu tiên đặt mua 24 chiếc Su-35 với giá là 2 tỷ USD. và sẽ nhận được trong năm 2017.

Tình hình thế giới có nhiều bất an do có nhiều mối đe dọa (Bắc Triều Tiên, Afghanistan), xâm chiếm (Trung Quốc muốn chiếm Biển Động), khủng bố (Nhà nước Hồi giáo), xung đột vũ trang (chiến tranh ở Syria) , … đã tạo ra 1 cuộc chạy đua vũ trang trên toàn thế giới. Chi phí quốc phòng của toàn thế giới đã đạt 1.568 tỷ đô la trong năm 2016. Trong khi đó chi phí để xóa đói giảm nghèo chỉ có khoảng 25 tỷ đô la, chiếm chưa đến 2% của chi phí này.

Mỹ và Nga là 2 cường quốc cạnh tranh nhau trong việc sản xuất các loại vũ khí hiện đại. Trong 5 năm qua (2012-2016) Việt Nam là nước nhập khẩu vũ khí lớn thứ 10 thế giới và đứng số một Đông Nam Á, là một trong những nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất của Nga. Thế nhưng, từ khi Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho đến nay, Việt Nam đã chi rất nhiều tiền để nhập thêm vũ khí từ Mỹ ?

Vào ngày 23/2/2016, Tổng thồng Mỹ Donald Trump đã tuyên bố: “Nếu các quốc gia đều muốn có vũ khí hạt nhân, chúng ta sẽ phải đứng trên tất cả”. Lời phát ngôn này có nguy cơ khơi mào một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân mới ?

Thế giới sẽ ra sao nếu như nhiều quốc gia muốn sở hữu vũ khí hạt nhân ? Đó là điều lo ngại mà các quốc gia đã nỗ lực trong hàng thập kỷ qua nhằm giảm thiểu kho vũ khí hạt nhân trên toàn thế giới.

Montreal, ngày 6/6/2017

Ngô Khôn Trí