(Control &Click vào link dưới đây để xem nhiều hình ảnh đẹp hơn)

https://photos.app.goo.gl/KzmhWqmgpMquCizSA

 

Khoảng gần 10 năm trước tôi có viết một bài về chim “Indigo Bunting” đăng trên ERCT.com. Nay xin được ôn lại như sau với nhiều hình ảnh mới.

 

Chim Indigo bunting (danh pháp khoa học: Passerina cyanea) là một loài chim nhỏ bằng chim sẻ, thuộc họ (family) Cardinalidae. Chim di trú về Trung Nam Mỹ vào mùa Đông và trở về Bắc Mỹ và Nam Canada vào mùa Xuân và Hè để lập gia đình và sinh con cho thế hệ kế tiếp. Khi di trú chim thường bay đêm nhắm theo phương giác sao đêm. Chim sống tập trung vùng ruộng nương với bụi thấp gần góc rừng. Lúc trứng nở chim con thường được chim mẹ cho ăn sâu non hoặc côn trùng có nhiều protein để mau lớn. Chim cha không nuôi con, chỉ là người gác bảo vệ gần tổ. Dù là kết bạn suốt đời, chim trống đôi khi có "mèo" lúc vợ bận nuôi con.

 

 

Indigo là tên của chất màu (pigment) thiên nhiên, trong Việt ngữ là "chàm" vì trích từ vỏ cây chàm. Bên Nhật gọi màu nầy là "ai iro" (藍色・lam sắc)". Indigo được dùng nhuộn áo Kimono bên Nhật cũng như vải ở nhiều nước Á Châu như Ấn Độ trước khi các nhà hóa học biết cách hợp thành nó. Chính vì sự liên hệ với chất màu nầy của Ấn Độ (India), người La Mã có từ "indicum" rồi lại thành "indigo" trong Anh ngữ. Đây là màu xanh lam quần "blue jean" ”. Nó từng được Katsushika Hokusai ( 葛飾北斎) dùng để vẻ bức tranh lừng danh “Sóng lớn ngoài khơi Kanagawa” (The Great Wave off Kanagawa/神奈川沖浪裏).

Tùy theo góc độ của người nhìn màu áo chim này biến đổi rất kỳ diệu. Vào ngày quang đãng, lông chim được cường hóa với màu xanh lam" (藍色) hay "royal blue" tươi sáng. Dưới bầu trời ảm đạm hay trong bóng tối, áo chim sậm màu xanh nâu hay đen (là màu thật của long chim nầy).

Đây là một đặc tính của lông chim Indigo bunting - do sự phản xạ và nhiễu xạ (reflection and diffraction) của ánh sáng trên cấu trúc tinh vi của lông chim tao ra. Màu xanh nầy được gọi là "structural color" (màu cấu trúc). Khi chim đứng giữa nguồn ánh sáng và người nhìn - tức "contre soleil" hay "gyakko" (逆光・nghich quang), màu chim không còn xanh nữa. Trong thế giới dã sinh nhiều loài biết ứng dụng nguyên tắc này, thí dụ như con cá lia thia, bướm xanh, chim xanh (Eastern Blue bird), chim Humming Bird, v.v.