|
Sự nghiệp
Nguyên tác của Abe Kobo
Lê Ngọc Thảo dịch (*)
Thánh Plinius 1 đă nói: Chính
sự ngẫu nhiên mới đúng là Thượng
đế của chúng ta. Tôi là người
tin ở Thượng đế này. Sự
nghiệp mới đúng là chứng cớ
của hành động quy y. Do tinh thần gây
dựng sự nghiệp, con người có
thể gom góp những mảnh rời
rạc của vận mệnh đáng
được ca tụng dưới danh Thượng
đế của ngẫu nhiên mà làm lại
thành một, và có thể chuyển nỗi
buồn hằng ngày sang niềm vui. Người
gây dựng sự nghiệp là mục sư
của nhà thờ đạo ngẫu nhiên.
Những người gây dựng sự
nghiệp của chúng ta, dưới sự
bảo hộ của Thượng đế,
rồi một ngày nào đó sẽ đi
đến chỗ chi phối toàn thế
giới này.
Cho đến bây giờ, tôi
tự cho rằng ḿnh là một mục sư
khá tài cán. Coi thành công trong sự nghiệp
là một bằng chứng của sự
trung thành đối với Thượng
đế, đây là một thái độ
đứng đắn mà một mục sư
ngoan đạo cần có, phải không?
Như đă biết, sự nghiệp
của tôi là “gia công thịt ăn”. Nói
ǵ đi nữa, có lẽ tôi là người
đầu tiên đă t́m ra phương pháp
lấy thịt chuột làm nguyên liệu và
thành công trong việc lập xí nghiệp
sản xuất đại trà. Nhất là
ở cái xứ nghèo khổ này, đó là
một thí nghiệm tuyệt diệu, đáng
được ca tụng phải không? Đứng
trên lập trường hóa sinh học mà nh́n,
chất đạm của chuột là
thức ăn thích hợp với con người
hơn cả thịt ḅ, hơn cả
thịt heo, và không cần phải nói, hơn
cả bất cứ loài cá nào. Không chỉ
có vậy, sức sinh sôi nảy nở và
sự dễ nuôi của chuột thật
đáng ngạc nhiên, do đó việc
tạo ra giống mới tốt cũng
rất dễ dàng. Chắc anh cũng c̣n
nhớ chứ, chuyện báo chí làm rùm beng
mấy ngày trước, chuyện con
chuột khổng lồ ở thị
trấn T. chạy trốn khỏi chuồng,
nó chính là con chuột heo mang số hiệu
82, do pḥng nghiên cứu trực thuộc công
xưởng của tôi tạo ra. Con này có
chiều dài toàn thân đến 44 phân.
Hiện nay chuột được nuôi béo
bằng hợp chất hóa học xê-tin và
phoóc môn tăng trưởng, như con
chuột heo mang số hiệu 10 này, đă
đạt được độ dài
gần 60 phân.
Chuyện đâu mà kỳ cục. Dơ dáy
quá chăng...? Dĩ nhiên là không có ǵ dơ
dáy cả. Bằng những thiết bị
hiện đại, xúc xích thịt chuột
được chế tạo qua một quá
tŕnh tăng áp trong nhiệt độ cao, nên
không một con vi khuẩn nào c̣n trụ
nổi ở đó được. Đây là
chỗ mà hiểu biết chúng ta hăy c̣n
hết sức mù mờ. Những ǵ nói ra
được chỉ là cảm tưởng
mà thôi. Nhưng cảm tưởng...
cảm tưởng, nói chung nó là cái ǵ. Tóm
gọn trong một câu, đó là những lo
lắng nảy sinh từ chỗ thiếu
sự hiểu biết. Nếu không nói ra th́
hoàn toàn không ai nhận ra được.
Nghĩa là, nếu lấy một tờ
giấy gọi là bí mật và im lặng mà
bịt nội dung xúc xích thịt chuột
lại th́ nó sẽ vô hại. Dĩ nhiên cũng
có thể nói vậy đối với
bất cứ chuyện ǵ, không nhất
thiết chỉ ở chuyện xúc xích
thịt chuột. Bí mật và im lặng như
thế này phải được nghĩ như
là một nghĩa vụ, một điều
luật của tất cả những người
gây dựng sự nghiệp. Xúc xích
được hoàn thành và đưa ra làm
thực phẩm, thế là đủ rồi
phải không? Những ǵ hơn thế đối
với đại chúng chỉ là những
hiểu biết không cần thiết,
chỉ gây hỗn loạn cho họ một cách
vô ích mà thôi. Giả vờ có đạo
đức là có đạo đức...
đây là câu nói của Thượng đế
tôi. Hiện nay mỗi ngày, từ công xưởng
tôi có hai ngàn kí lô thịt chuột cung
cấp cho thị trường, và càng ngày càng
tăng. Hơn nữa chính tôi ngày ba bữa
đều dùng nó, có bệnh hoạn ǵ
đâu. Đây không phải là bằng
chứng th́ là ǵ?
Nhưng đă có chuyện không lành xảy
ra. Một ngày kia xảy ra chuyện một
người trong nhóm nuôi chuột ở công
xưởng của tôi bị chuột heo
tấn công và cắn chết. Điểm
đen của mặt trời đă bị
biến đổi hay chăng, mà bọn
chuột trở nên cuồng bạo lạ thường,
chúng phá chuồng và tấn công cả
chỗ ở của tôi. May thay, nhờ Thượng
đế phù hộ, tôi được b́nh
an vô sự, nhưng vợ con tôi và một
vài người giúp việc đă mắc
phải răng nanh của bọn chuột. V́
việc đó nên hôm trước đă có
giấy báo tử đến, như anh
biết đó. Như đă linh cảm
được một cái ǵ, tôi nghĩ
ngợi lung lắm. Có kẻ tung tin rằng
đó là trời phạt, nhưng đây
chỉ là những phần tử bất b́nh
lợi dụng vận rủi của tôi
để bày chuyện nói xấu tôi. Làm ǵ
có chuyện trời phạt, ngược
lại tôi vui mừng v́ có dịp nh́n
thấu chân tướng những kẻ có
bẩm tính ŕnh ṃ này và lập tức
đuổi việc ngay. Đây là ư tưởng
bẩn thỉu xa xôi không có liên quan ǵ
đến lập trường của
một mục sư. Tôi đă sống vài
ngày trong trầm tư mặc tưởng,
không c̣n bị ai làm lạc lối. Trầm
tư mặc tưởng sẽ đem
lại cho ḿnh cái ǵ, điều đó
đúng như điều mọi người
dự tưởng. Rốt cuộc, tôi đă
phát hiện rằng đó nào phải do
trời phạt, mà chính là một chỉ giáo
lớn lao của Thượng đế.
Tôi mạnh khỏe ra ngay, và trở
lại là con người linh hoạt vốn
có ở người gây dựng sự
nghiệp. Trước hết tôi ra lệnh
cho một kỹ sư tâm phúc lấy tử
thi của sáu người đang nằm
trong quan tài - kể cả vợ tôi - ra làm
xúc xích. Buổi ăn thử có mời
đại diện của nhiều giới
đă thành công đúng như dự định.
Tôi đă nhận được đơn
đặt hàng từ năm hăng buôn
lớn. Đặc biệt, có cả
chuyện một phu nhân sành ăn, vợ
của một vị bộ trưởng
nổi tiếng nọ, đă lên tiếng
muốn có nó cho bằng được
để tặng chồng ḿnh. (Dĩ nhiên
bà ta không biết ǵ về nguyên liệu
của xúc xích, không, không chỉ có phu nhân,
những người cùng ăn cũng
chẳng ai biết). Nhưng chuyện này không
gây ra bất cứ trở ngại nào. Như
tôi đă nói đi nói lại măi, giả
vờ có đạo đức là có đạo
đức vậy.
Thế th́, một người khôn ngoan như
anh, chắc đă để ư biết
sự nghiệp mới của tôi là công
việc như thế nào rồi. Đúng,
đúng như thế, nói gọn lại, tôi
đă đổi nguồn đạm từ
thịt chuột sang thịt người,
một loại thịt phong phú, dễ
lấy hơn, lại c̣n ngon miệng hơn
một bậc. V́ lẽ đó bây giờ
đây, tôi đă phải tự xưng ḿnh
là tổng giám mục, người
được đặc biệt lựa
chọn. Làm sao có một sự nghiệp nào
đại quy mô (trái đất là công xưởng),
và có tính hợp lư (bây giờ đây,
thế giới đang đau khổ v́ quá
nhiều người) bằng sự
nghiệp này.
Tôi đă nhanh nhẹn xin phép bộ trưởng
quản hạt đưa tất cả
những xác chết trong nước ta qua công
xưởng của tôi trước khi đi
sở hỏa táng, và được cho phép
sau một vài điều kiện về
tiền bạc. Lúc đó có một
chuyện hơi bực ḿnh. Với tính cách
là đề nghị cá nhân, ông ta đ̣i tôi
đánh dấu thật rơ trên những
sản phẩm của công xưởng tôi
sao cho dễ thấy. Tôi đă thấy rơ
chủ tâm của ông ta, dẫu có lầm
đi nữa ông ta nhất định không
muốn để xúc xích thịt người
của tôi vào miệng ông ta. Nhưng tôi
đă nén giận. Bộ trưởng đằng
nào cũng chỉ là đầy tớ
của những người gây dựng
sự nghiệp. Thật là một thằng
đáng tội nghiệp, thôi để ư làm
chi, bỏ qua.
Mặt khác, anh có nghĩ sự nghiệp
mới này là phản đạo đức
không? Tôi tin anh không nghĩ thế, nhưng
để được chắc chắn hơn,
tôi xin được nói thêm một điều...
một cách tổng quát, ngoài những đạo
đức tuân theo luật của Thượng
đế ngẫu nhiên, không thể có
một đạo đức nào khác. Con người
ở dưới Thượng đế,
bẩm sinh là một con vật yếu đuối,
đáng bị tước đoạt. Cho nên
tước đoạt từ con người
là đúng theo ư chí của Thượng
đế, đứng về phía Thượng
đế, và hoàn toàn không có ǵ là phản
bội đồng bào của ḿnh. V́ con người
dẫu bị tước đoạt cũng
không mảy may thay đổi, ngược
lại c̣n chắc chắn giữ được
trạng thái tự nhiên của ḿnh. Hơn
nữa, trong trường hợp này, vật
bị tước đoạt là linh hồn,
đấy chẳng qua chỉ là một không
tưởng có tính cách chủ quan, không có
chút giá trị nào. Không phải chỉ
vậy thôi; từ xưa đến nay,
tử thi chính là vật chất đáng
bị thần thánh tước đoạt mà
không phải trả một xu nào, song khi qua
bàn tay chúng tôi lại sinh ra được
tiền, cho nên sự nghiệp này không
những không phản đạo đức,
mà c̣n có thể nói, chính nó là một
sự nghiệp xă hội. Song song với
việc đó, do những vận động
của tôi, phá thai tự do đă được
pháp luật công nhận, điều này không
những đă làm tăng khoái lạc cho nam
nữ, mà c̣n có thể sinh ra những
lợi ích tiền bạc từ đó,
điều này đă tạo ra những
biến đổi có tính cách mạng trong
đạo đức t́nh dục. Ngoài ra cũng
cần phải nói đến công lao đă
cung cấp được một món ăn
lạ nhất đời cho những người
sành ăn, món ăn gia công từ những bào
thai.
Nhập đề thật dài ḍng, thôi,
đă đến lúc phải vô phần chính
chứ. Sau đó sự nghiệp mới
mẻ này của tôi đă phát triển
rộng đến độ kinh ngạc,
rốt cuộc xảy ra t́nh trạng
thiếu nguyên liệu. V́ thế, bất
đắc dĩ tôi phải mở rộng
phạm vi bắt lấy nguyên liệu.
Thực ra tôi muốn dời chân anh đến
đây cũng là v́ chuyện đó.
Nói là mở rộng phạm vi bắt
lấy nguyên liệu, đến chỗ này
th́ chỉ c̣n một cách là lấy
những người c̣n sống làm
nguồn đạm; không cần phải dùng
đến chữ “giết người”...
dễ gây hiểu lầm, anh chắc sẽ
nh́n nhận ngay rằng ngoài cách này không c̣n
cách nào khác nữa. Đây có phải là cách
suy nghĩ thấp kém của một ḿnh tôi
không, khi tôi mong muốn anh - một
tiểu thuyết gia trinh thám có tài, một
người có học triết, có tinh
thần hợp lư, biết cân nhắc
kỹ lưỡng - đảm nhận
một lănh vực khó khăn nhất nhưng
cũng đầy thích thú trong sự
nghiệp này. Không, tôi đă nghe trước
tiếng trả lời có lẽ là tức
khắc đó của anh.
Tập quán ăn lẫn nhau đă biến mất
trong lịch sử nhân loại, nhưng
tập quán này không những không có ǵ là
ác, mà lại thuộc vào một
loại nghi thức cao cả hợp với
quy tắc thiên nhiên. Trước kia chúng ta
cũng đă thảo luận về điều
đó rồi. Có lẽ anh vẫn c̣n
nhớ đấy chứ. Kết luận
của chúng tôi như thế này. Những
hiền nhân xưa nay hầu như công
nhận việc ăn lẫn nhau là một
đức tính. Việc ăn thịt con
đực của con ngựa trời đă
đưa sự giao hợp từ chỗ
chỉ là một lăng phí của sự
sống đến chỗ trang nghiêm duy
nhất là cái chết, việc chó sói hay
chuột ăn thịt nhau có nguồn
gốc từ những lo âu đầy t́nh
cảm, quyết không để đồng
bạn phải chịu khổ sở hơn
nữa, hoặc từ bản tính giữ ǵn
sạch sẽ, không muốn để
tử thi thúi rục làm bẩn trái đất,
và do tinh thần hợp lư muốn điều
chỉnh số miệng ăn cho thích
hợp. Cũng vậy, hành vi của
giống người ăn thịt lẫn
nhau là một biểu hiện cho ước
muốn muốn được kết
hợp và ḷng thương yêu và kính
trọng hầu như có tính cách tôn giáo
đối với đối phương. Nhưng,
hơn tất cả mọi thứ, một
điều không thể lay chuyển
được là lời dạy của
đấng Ki-tô rằng nếu mục đích
trực tiếp của việc giết sinh
vật là để ăn, trường
hợp đó không có tội. Theo lời
dạy đó th́ rốt cuộc việc
giết người, nếu không phải là
một thủ đoạn, mà v́ động
cơ muốn ăn, sẽ được nh́n
nhận là không có tội. Dĩ nhiên người
ta nghĩ rằng đó chỉ là một
lối khẳng định có tính cách tiêu
cực, khó mà nói đó là đức tính ǵ
cả. Nhưng đấy là theo những qui
luật nghiêm khắc nhất của tôn giáo.
C̣n mặt khác, theo quy luật thiên nhiên,
những quy luật có tính cách tổng quát
của con người, giết người
do tự vệ được nh́n nhận là
chính đáng, ngay cả chiến tranh cũng
được thừa nhận là giữ lành
mạnh cho tinh thần phải không? Ở
đây, giết người v́ muốn ăn
th́ đúng là chính nghĩa, và phải
được xem là một đức tính.
Thượng đế ngẫu nhiên đă
hết sức khôn khéo dạy chúng ta như
thế. Theo tinh thần hợp lư, chính nghĩa
lúc nào cũng đứng về phía kẻ
tước đoạt.
Tôi dự định đệ đơn lên
bộ trưởng trong một ngày gần
đây, xin hợp pháp hóa việc giết người
với mục đích dùng làm thức ăn.
Nội dung cụ thể là, tôi đă
chuẩn bị xong đề án của ḿnh,
đặc biệt là cách giết người.
Tham khảo cách mổ heo ở những công
xưởng Mỹ trong những ngày gần
đây, tôi đă phát hiện ra một phương
pháp không cần phải dùng tay của
bất cứ ai; từ những vận
chuyển tự động của máy móc,
một người đang sống sẽ
biến thành xúc xích khi ra khỏi máy. Đây
là một phát hiện đầy ư nghĩa
phải không? Thứ nhất, vừa có năng
suất, có lẽ lại c̣n có tính nhân
đạo nữa. Mặc khác, việc máy móc
hóa sức người cho phép tăng số
người dùng làm nguyên liệu, thật là
hay. Tôi đă đặt tên cho cái máy này là
Utopia. 2 Trước cửa vào máy,
tôi để một tấm bảng có đề
tên Utopia, trang trí đẹp đẽ,
rồi quảng cáo rùm beng lên, với ư
định quyến rũ những kẻ
mong ước Utopia, nghĩa là những
kẻ chẳng có một giá trị ǵ ngoài
việc được dùng làm thức ăn,
tự động dẫn ḿnh đến.
Trong đó vấn đề quảng cáo là
quan trọng nhất. V́ vậy cần
phải động viên các triết gia toàn
quốc. Việc trang trí cần mọi nhà tâm
lư học, mọi nhà mỹ thuật. Về
điểm này, tôi đặt hết hy
vọng lên tài năng to lớn của anh,
sớm muộn ǵ anh cũng sẽ trở thành
người tổng chỉ huy công việc
đó.
Ngoài ra, không phải không có những ư
kiến cho rằng cần phải có chút
đỉnh tiền thưởng cho những
người muốn vào Utopia, cho nên có
lẽ cần phải phong bế trước
không để những dư luận phàm
tục này xảy ra. Không những chẳng
đưa ra một xu nào, mà ngược
lại cần phải tước đoạt
nhiều hơn nữa. Ngược lại,
cần lấy một số tiền vào
cửa tương ứng với Utopia.
Việc này không những đem lại cho chúng
ta hai lần lợi nhuận, mà c̣n kích thích
tâm lư ham muốn của những người
muốn vào. Chúng ta kêu gọi như thế
này... Đây, Utopia! C̣n chờ ǵ nữa.
Hả? Không có tiền hả? Đến
đây làm ra tiền đi chứ. Cứ làm
người bán xúc xích cho tôi đi. Khổ
cực đáng giá lắm. Hăy cố
gắng trong vài tháng, sẽ được
bảo đảm suốt đời. Utopia này
không phải là chuyện nhất thời. Vào
rồi cho đến hết, nếu vẫn
c̣n sống, dẫu có chuyện ǵ đi
nữa cũng không cần phải ra... Dĩ
nhiên khi ra th́ sẽ thành xúc xích đó nghe.
Thôi, hơi lạc đề rồi. Không
cần phải nói nữa, một cách
cụ thể, chúng ta c̣n rất nhiều
vấn đề phải làm. Trước
khi làm đơn xin phép, tôi mong có tức
khắc những trợ giúp và khuyên bảo
khôn khéo của anh về những điểm
đó. Mong anh sớm đến với chúng
tôi. Hết ḷng hoan nghênh anh. Trong thực
đơn ngày hôm đó đặc biệt
có thêm món bơ và rau thơm dồn
bụng, món thịt quay nguyên một bào thai
sáu tháng ngâm mật (vừa đến
thời kỳ ăn được, nhất
là xương sụn ḍn, ngon nhất). Xin hân
hạnh được gởi lời
mời đến anh.
Lê Ngọc Thảo dịch
từ nguyên tác tiếng Nhật
© eVăn 2004
-----------------------
Chú thích:
1 Plinius
(23-79) nhà bác học văn vơ song toàn
thời La Mă.
2 Utopia:
tiếng Hy lạp được dùng trong
tiểu thuyết xă hội không tưởng
của Thomas More, để chỉ một xă
hội lư tưởng, tiến bộ,
rộng lượng đối với
mọi tôn giáo.
Bị chú : Bài
đă đăng trên E-Văn www.evan.com.vn.
Chia sẻ trên ERCT với sự đồng ư
của anh Lê Ngọc Thảo.
*
Vài hàng tác giả :
Anh Lê Ngọc
Thảo sinh quán tại Quơn
long, quận Chợ gạo, tỉnh Định Tường
(tỉnh Tiền Giang nay). Tiểu học Chợ
gạo, Trung học Nguyễn đ́nh Chiểu
(Mỹ tho) (1959-1966). Sang Nhật năm 1967, Đại
học Tohoku, Cao học Công nghệ Thông tín.
Hiện là Kỹ sư thiết kế hảng Sony
EMCS Nhật bản. Sở thích: Săn lùng (&T́m
hiểu) Rau dại (Sansai) và Nấm (Kinoko) Nhật
bản. Nghiệp dư: Dịch thuật dữ
liệu văn hóa và văn học Nhật bản
sang tiếng Việt. E-mail: lnthao@erct.com
.............
®
"Khi phát hành lại thông tin
từ trang này cần phải có sự đồng
ư của dịch giả
và ghi rơ nguồn lấy từ www.erct.com"
.....
|
|