Truyện ngắn Lưu An
Giận Hờn
( Viết tặng riêng cho Hạnh, Hưng,
Chiến, Phượng, Đan,Thanh ....và tất cả )
|
Lời giới thiệu:
Hăy dành một khoảng khắc trầm lặng để suy tưởng về những giọt nước mắt của mẹ già khóc con, của vợ trẻ khóc chồng, con thơ khóc cha.... và lắng tai nghe tiếng gào thét thương tâm giữa đêm khuya từ gia đ́nh người hàng xóm, gần nhà khi nhận được bức điện tín báo tin người thân vĩnh viễn ra đi nơi chiến địa... Chính lúc đó, chúng ta sẽ cảm nhận và hiểu được ít nhiều nỗi đau đớn mà trận chiến tranh đă mang đến cho quê hương, dân tộc vừa qua! Đúng như vậy, chẳng có một chiến thắng nào dựa trên bom đạn mà không có mầu đỏ của máu chảy, thân người ngă gục. Chẳng có một chiến bại nào trong chiến tranh mà người ta phải dùng những giọt nước mắt mong rửa được những tủi hờn, mất mát ! Xin đừng biện hộ cho chiến tranh bởi v́ chiến tranh có nghĩa là chết chóc, là tàn phá, đau thương... dù dưới bất cứ dạng thức nào, chiến tranh cần phải lên án và cản ngăn ! Trong câu truyện ngắn Giận Hờn, bóng dáng thoáng nhẹ, buồn vu vơ của t́nh yêu trai gái, chỉ là âm thanh của tiếng sáo êm nhẹ nhưng rất buồn xen vào một bản trường ca bi đát nói đến thân phận của một thế hệ đă sinh ra trong tiếng bom rơi, đạn phá. Những đứa bé được sinh ra, lớn lên cắp sách đến trường trong mù mịt của khói lửa, điêu tàn rồi lớn lên, đủ tuổi của một người thanh niên, nó bị xô đẩy vào cuộc chiến tranh toàn là hận thù chém giết mà chính nó không đáng phải nhận chịu . Ngoại trừ tác giả bài viết, tất cả những người trong bữa ăn nhậu của câu truyện, đă vĩnh viễn ra đi, rời xa trần thế dưới một dạng thức đau buồn nào đó. Có người bỏ thây v́ ḿn bẫy ở vùng 4 , có người gục ngă dưới làn đạn khi tiến chiếm mục tiêu, người khác lại bị chết tức tưởi vào những ngày cuối cùng của cuộc chiến... Ngay cả Hạnh, cô giáo trong truyện cũng không thoát khỏi kết quả đắng cay của định mệnh. Hạnh cũng đă ra đi dù muộn màng, hơn 10 năm sau ngày chiến tranh chấm dứt. Cái chết của Hạnh dù không bị ồn ào với tiếng bom rơi, súng nổ nhưng vẫn có điều ǵ kín đáo liên quan đến thân phận của một thành viên của thế hệ mà cuộc đời của họ đầy rẫy đau thương, tàn bạo !
H́nh ảnh của Điềm, người chiến binh với vài cá tính bê
bối có lẽ là hệ quả của cuộc chiến tranh mà ra. Ẩn tàng trong bóng
dáng bê bối đó, Điềm có lúc lại hiện ra dưới h́nh ảnh cao ngạo của
một con người nhân từ, thánh thiện làm cho người ta ngẩn ngơ, kính
phục. Bóng dáng của Hạnh, một tiểu thơ sinh ra và lớn lên trong một
gia đ́nh quyền quư, nhưng chỉ v́ t́nh yêu mà cô ta đă biết rất
nhiều mùi vị đắng cay, bê bối của những con người mà cuộc đời của họ
luôn luôn đứng giữa hai chữ sống và chết rất mong manh. Với sự hoà
nhập ngẫu nhiên đó, Hạnh đă t́m thấy chính bản chất của ḿnh nhờ
t́nh yêu nồng nàn dẫn dắt. Cũng chính nhờ những lần ăn nhậu nghèo
túng ở lề đường, quán cóc ồn ào với những tiếng chửi thề tục tĩu của
người yêu và lũ bạn bè của anh ta trong những lần gặp gỡ... Dĩ nhiên
là một tiểu thư của một gia đ́nh gia giáo, khuôn thước của một cô
giáo Hạnh dư đủ kiến thức để nh́n thấy rất rơ những cái xấu xa của
người ḿnh yêu và nhóm bạn chiến binh . Nhưng qua những lần tiếp
xúc, gần gũi với họ, Hạnh đă t́m thấy trong cái bóng tối sáng mù mờ
vẩn đục đó vẫn ẩn tàng những cái đẹp đẽ của t́nh bạn, ḷng quảng
đại, nhân từ ở những người mà Hạnh đă có lần khinh rẻ, chê bai. Cuối
cùng Hạnh cũng đă nhận chân được một điều rất chính xác, chỉ v́ sự
tàn bạo, bấp bênh cuộc sống trong chiến tranh đă che khuất những cái
đẹp thánh thiện, nhân bản của con người ! |
Vào truyện
Tôi không thể ngờ được, từ ngày Vũ bị động viên vào trường sĩ quan Thủ Đức, đời sống và việc làm của tôi lại bị ảnh hưởng nhiều đến thế. Thời gian và bận rộn h́nh như đan vào nhau, bao phủ lấy tôi, làm thay đổi những sinh hoạt quen thuộc mà tôi đă kéo dài hơn một năm, kể từ ngày tôi xa gia đ́nh xuống Vĩnh Long dậy học. Trong 4 tuần lễ huấn nhục đầu tiên, Vũ không được về phép cuối tuần, mỗi chiều thứ bẩy tôi phải vội vă rời Vĩnh Long lấy xe đ̣ lên Sàig̣n, rồi vội vàng nấu vài món ăn mặn để kịp sáng chủ nhật mang lên quân trường cho anh.
Chúng tôi gặp nhau ở vườn Tao Ngộ của quân trường chỉ được vài giờ ngắn ngủi, rồi tôi lại hấp tấp trở về Sàigon cho kịp chuyến xe đ̣ cuối cùng trong ngày để trở lại Vĩnh Long vào buổi tối. Sau đó c̣n phải chong đèn đến khuya, sửa soạn bài vở dậy học vào sáng thứ hai tuần lễ tiếp theo !
Nhưng rồi thời gian huấn nhục qua đi, Vũ đă được về phép cuối tuần, việc gặp gỡ của chúng tôi đă có phần nào dễ dàng, tiện lợi và dài lâu hơn. Tôi không c̣n phải vội vàng mua sắm, nấu nướng thức ăn mang lên Thủ Đức như trước nữa, trừ phi v́ t́nh h́nh an ninh,Vũ bị cắm trại 100%, tôi mới phải lên quân trường thăm anh mà thôi. Trong t́nh trạng b́nh thường, mỗi tuần vào khoảng 9 giờ sáng chủ nhật, khi những chiếc xe nhà binh GMC từ Thủ Đức về, họ thả anh ở những địa điểm qui định trong thành phố, chúng tôi gặp lại nhau ngay sau đó.
Những ngày chủ nhật ngắn ngủi nhưng tuyệt vời đó, trở nên quư báu và mong đợi của hai đứa chúng tôi. Dù trời mưa ướt lạnh, dù nắng rát cháy da, chẳng có ǵ để thay đổi trong những lần gặp nhau hạnh phúc đó. Vẫn là những lần đi bên nhau, la cà trong những quán cà phê. Vẫn là những buổi gặp gỡ lũ bạn bè nối khố, thân thiết của Vũ trong những cuộc ăn nhậu ồn ào đầy tiếng cười vui pha lẫn với những tiếng chửi thề tục tĩu, đôi khi làm tôi phải cau mày, khó chịu !...
T́nh yêu của chúng tôi cũng lớn dần và bền chặt hơn theo những tháng ngày eo hẹp, theo những kỷ niệm của những lần hẹn ḥ, mộng mơ, đợi chờ đó. Việc dậy học của tôi đă có phần nào bị sao lăng. Bài vở được sửa soạn kém kỹ lưỡng hơn xưa, sự kiểm soát và chăm sóc cho học tṛ cũng giảm đến mức tối thiểu... Tất cả cũng chỉ v́ những lo lắng, xếp đặt cho những lần lên Saigon gặp nhau của chúng tôi.
Tôi c̣n nhớ, trước đây khoảng hơn một năm, khi c̣n là một cô sinh viên đại học sư phạm Sàig̣n, cuộc sống của tôi được thu nhỏ trong cái tháp ngà vật chất cùng với sự săn sóc kỹ lưỡng của ba mẹ tôi. Bên cạnh việc ăn uống và học hành, gần như tôi không biết ǵ nhiều về xă hội bên ngoài. Tôi chưa bao giờ dám một ḿnh hay ngay cả với vài người bạn gái vào một quán cà phê đèn mầu, chật ních những khách nam giới để uống nước hay nghe nhạc. Tôi cũng chưa bao giờ biết đến cái cảm giác ngồi trên chiếc ghế gỗ thấp lè tè ở những quán ăn lụp xụp, nghèo nàn trên lề đường, hay trong những ngơ hẻm lao động tối tăm, ăn nghêu luộc, cháo cá với những chiếc bát sứt mẻ, chiếc muỗng nhuôm méo mó. Tôi cũng chưa bao giờ phải khốn khổ ngửi mùi khói thuốc cay nồng, cảm giác ngất ngây với những cốc rượu, ly bia, trong những lần ăn nhậu ồn ào, đầy tiếng chửi thề của nhóm bè bạn Vũ… Những điều đó hoàn toàn xa lạ với tôi ! Cho đến khi tôi xa gia đ́nh xuống Vĩnh Long dậy học khi tôi quen và yêu Vũ. Đúng như vậy, với anh tôi đă biết tất cả!
Cuối tháng 7, cùng với dịp nghỉ hè 3 tháng của tôi, tiểu đoàn Vũ được gắn '' Alfa '', dấu hiệu trưởng thành của người sinh viên sĩ quan bộ binh đă gần đến. Cũng đúng lúc đó, thời điểm nóng bỏng sau biến cố Mậu thân, cuộc chiến tranh đang leo thang khốc liệt. Những đơn vị tác chiến lưu động như nhẩy dù, thủy quân lục chiến và các đơn vị khác bao quanh thủ đô Sài g̣n được điều động, cung ứng cho chiến trường. C̣n lại lực lượng cảnh sát, công an trong thành phố, không đủ khả năng và quân số bảo vệ sự an ninh tối thiểu cho Sài g̣n. V́ vậy những tiểu đoàn khoá sinh của trường sĩ quan Thủ Đức đă gắn Alfa được liên tục thay nhau điều động về Sàigon ứng chiến, giữ an ninh và kiểm soát ở những ngă đường từ các vùng ngoại biên đổ vào thành phố.
Về Sàig̣n ứng chiến là một giấc mơ của tất cả các khóa sinh sĩ quan, v́ không phải cực nhọc với những lần đi băi qua đêm, những đêm nằm tuyến gác dưới trời mưa lũ... Đă thế về Sàig̣n lại c̣n được ăn uống phủ phê ở các nhà hàng, tiệm ăn. Ngoài những lúc thay nhau canh gác, kiểm soát an ninh... thời gian c̣n lại là những lúc rảnh rỗi lang thang, ngắm nghía phố phường, thăm viếng thân nhân.
Đúng vào dịp nghỉ hè rảnh rỗi không phải dậy học, Vũ lại liên tục được vè Sàog̣n ứng chiến, gần như ngày nào chúng tôi cũng gặp nhau.Tôi đă được anh dẫn đi mọi nơi trong thành phố Saigon, nơi tôi cũng như Vũ đă sống từ ngày c̣n ấu thơ cho đến trưởng thành. Nhưng với tôi, Sàigon như quá nhỏ bé, h́nh như nó chỉ được thu gọn với vài con đường quen thuộc từ nhà cho đến trường học cùng với vài ba tửu lầu ăn uống trong những dịp cưới hỏi mà thôi... C̣n Vũ, những nơi b́nh dân nghèo khổ cho đến những chốn xa hoa, sang trọng anh đều đă đi qua và biết rất nhiều. Chính nhờ những chuyến lang thang với Vũ và nhóm bạn của anh, tôi đă biết về Sàigon rộng lớn, đa dạng hơn. Rồi cũng nhờ những cuộc họp mặt, rong chơi đó tôi đă gặp gần như hầu hết bè bạn của anh. Đa phần, họ là những sĩ quan độc thân hay chỉ có những cuộc t́nh tạm bợ, qua đường không mang nhiều lưu luyến.
Trong khoảng thời gian hoan lạc, tràn trề hạnh phúc đó, tôi cũng như Vũ h́nh như quên đi tất cả những lo lắng trước đây. Khi anh nhận được tờ giấy chấm dứt hoăn dịch v́ lư do công vụ, từ Nha Động Viên gửi đến. Tôi c̣n nhớ lần đó Vũ đến căn gác trọ của tôi ở trung tâm thị xă Vĩnh Long trong dáng điệu buồn lo hiện rơ trên mặt, anh nói với tôi :
-Anh không biết cuộc t́nh yêu của chúng ḿnh sẽ ra sao Hạnh ạ. Từ nay anh sẽ rời bỏ đời sống dân sự, tham dự trực tiếp vào cuộc chiến tranh của đất nước. Đời sống của anh sẽ được đưa vào một hướng khác. Anh cũng không biết nó sẽ dẫn anh về đâu. Em đă gặp, nói chuyện nhiều với nhóm bè bạn thân thiết của anh đang trong quân ngũ rồi. Cuộc sống của anh rồi cũng sẽ như thế. Sự bất định, nghèo túng và nhất là chết chóc của đời người lính chiến không cho phép họ nghĩ đến những ǵ có tính cách miên viễn, dài lâu, ngay cả đến đời sống t́nh cảm cũng thế, toàn là tạm bợ, chóng quên. Dĩ nhiên trường hợp của anh vẫn có một hy vọng, anh sẽ được trở về với nghề giảng dậy dưới h́nh thức một sĩ quan biệt phái, nếu sự can thiệp của viện đại học Cần Thơ được chấp thuận. Nhưng có lẽ em cũng biết, ở thời điểm mà chiến tranh càng lúc càng khốc liệt như hiện nay, vấn đề biệt phái cũng chẳng có ǵ gọi là chắc chắn cả !
Nhưng đă gần 7 tháng qua, sự lo lắng của chúng tôi gần như đă bị đẩy vào quên lăng, chúng tôi ngụp lặn với những ngọt ngào của ân ái, ḥ hẹn. Vài lần chợt nhớ đến ngày măn khóa gần kề tôi hỏi Vũ về vấn đề biệt phái. Anh chỉ hôn nhẹ lên trán tôi và nói :
-Có lẽ em nên quên nó đi,, nhớ và lo lắng để làm ǵ khi sự việc hoàn toàn ở ngoài ṿng tay và tính toán của chúng ḿnh! Ngoài sự chờ đợi và hy vọng vào cuối khoá, anh chẳng c̣n làm được ǵ hơn !
&
Một lần vào cuối mùa nghỉ hè, khi Vũ về ứng chiến Sàig̣n vào ngày thứ năm trong tuần, lúc đó tôi phải xuống Vĩnh Long để tham dự buổi họp chia giờ dậy cho niên khoá tới. Măi đến chiều thứ bẩy chúng tôi mới gặp được nhau. Vũ dẫn tôi đi dự lễ mừng đầy năm của đứa con trai đầu ḷng của Kháng, người bạn thân của anh ở Bàn Cờ. Khi chúng tôi đến nhà Kháng, đă có khá đông bè bạn của anh cũng đă ở đó rồi. Họ phần lớn là những người mà tôi đă có nhiều dịp gặp gỡ ở những lần ăn nhậu trước đây. Trong đó có Điềm, trung úy pháo binh nhẩy dù, người bạn rất thân của anh từ thời c̣n là học sinh trung học.
Cuộc ăn uống trong không khí hết sức vui vẻ với những câu chuyện vui nhộn của mọi người. Từ những kỷ niệm thời ấu thơ đến những mối t́nh lăng nhăng, vội vă, thoáng qua với một vài nhan sắc, trên bước đường phiêu bạt của người chiến binh... Trong cái không khí cởi mở, vui tươi đó, tôi đă bàng hoàng, giận dữ với Vũ và Điềm cũng như vài người bạn khác của anh. Khi nghe họ kể một câu chuyện vừa xẩy ra vào buổi tối hôm trước.
&
Vào khoảng 4 giờ chiều, Vũ đang ở nơi đóng quân tại trường tiểu học Đa Kao, Tân Định. Điềm, Hưng và Phượng cũng là sĩ quan trong sư đoàn Dù cùng với vài nguời khác, cả nhóm đến mời Vũ đi ăn cơm tối. Vũ rất ngạc nhiên v́ gần như chưa bao giờ Điềm và nhóm bạn nhẩy dù của anh có tiền để mời anh, dù chỉ một ly cà phê ! Với họ chữ nghèo rỗng túi được coi là triền miên ! Bất cứ một cuộc đi chơi , ăn uống nào với nhóm bè bạn này, việc trả tiền được coi như đương nhiên là công việc của Vũ. Tuy nhiên Vũ rất thương mến, gần gũi Điềm và bè bạn v́ họ đối với anh rất tận t́nh, thân thiết từ khi c̣n đi học với nhau ở trường trung học. Vũ cười, thật thà nói với cả nhóm :
-Thành thật hôm nay tao gần sạch túi rồi, nếu dẫn chúng mày đi ăn uống sơ sài th́ được, chứ ăn uống phủ phê ở nhà hàng th́ không được rồi Điềm ạ.
Cả bọn nh́n Vũ cười vui, Điềm nói :
-Chúng tao có bảo mày trả tiền đâu mà mày lo ! Hôm nay tao vừa bán được vài thùng vỏ đạn đại bác, đồ phế thải quân đội nên kiếm được vài ngàn đồng. Tao đă phải nhịn lắm mới giữ được để dành mời mày đi ăn nhậu một lần, trả nợ những món tiền mày đă cho tao lúc túng thiếu và cả cho những bữa nhậu, mày đă chi trong suốt hơn mười năm qua cho tao.
Vũ giương mắt tỏ vẻ không tin. Như đoán được ư nghĩ của Vũ, Điềm tḥ tay vào túi móc ra một xấp bạc rồi cười nói với anh :
-Tao biết mày không tin, bởi v́ con người của tao, mày biết quá rơ rồi có bao giờ biết ư nghĩa của hai chữ ''có tiền'' đâu ! C̣n làm thương mại, affair... với cái bản tánh không biết cười xả giao, nịnh bợ. Không miệng loa mép giải th́ làm sao có tài năng để chạy affair, kiếm tiền để đăi mày Vũ nhỉ ? Có lẽ cái affair tốt nhất cuả tao là đi ăn cướp nhưng tao chưa bao giờ xử dụng đến nó ! Nhưng hôm nay hoàn toàn khác Vũ à, tao mới có một thằng '' tà lọt '' nó hướng dẫn cho tao cách buôn bán. Không cần nói, không cần cười và cũng chẳng cần đưa giá cả ! Chỉ gật đầu là nó sẽ mang tiền về cho tao ! Đơn giản quá với những đồng tiền bán đồ phế thải !
Vũ chưa kịp trả lời, Điềm cười nói tiếp :
-Hôm nay mày phải say khướt với chúng tao, không có chuyện uống sơ sơ '' phá mồi '' như những lần trước nữa. Mày cũng như chúng tao đang trực diện với chiến tranh, với hai chữ sống và chết của đời lính chiến. Theo tao mày chẳng nên quá g̣ bó, giới hạn như nhiều năm qua trong đời sống dân sự nữa.
Trong ngạc nhiên, cảm động với sự nhiệt t́nh của người bạn tâm giao, người bạn cùng học với nhau từ trường trung học Chu Văn An ngày xưa, mười năm về trước. Con người của Điềm h́nh như chưa bao giờ biết đến hai chữ mánh lới, làm ăn. Điềm chơi với bạn cả tấm ḷng thành thật, thẳng thắn và tận t́nh giúp đỡ dù có phải thiệt tḥi. Mặc dù cảm động với những lời nói của Điềm, nhưng Vũ vẫn không quên được lúc tập họp điểm danh, phân chia công tác và nhận mật khẩu vào lúc 7 giờ 30 tối. Anh nói với Điềm và bè bạn :
-Dĩ nhiên tao sẽ đi với chúng mày, nhưng c̣n việc nhậu say quá lố, quên giờ điểm danh th́ không thể được rồi ! Hăy cho tao khất đến một lần khác, khi mà tao hoàn tất khoá học tại Thủ Đức đă. Hiện nay tao không thể xả láng, ba gai như chúng mày được. Tao vẫn c̣n ngán những đêm phạt dă chiến, xỉu lên, xỉu xuống lắm! ...
Điềm ngắt lời Vũ:
-Mày c̣n nhớ thằng Dũng, thằng Hà và vài thằng khác cùng học Chu Văn An chứ ? Chúng nó đă vĩnh viễn ra đi, trả nợ cho đời của những thằng con trai buổi tao loạn. Bây giờ mày có muốn ngả nghiêng với chúng nó cũng không được nữa Vũ ạ. Với tao ngày hôm nay có được một món tiền đầu tiên trong đời, kiếm được ngoài cái lương quân đội èo ọt của ḿnh, tao đă phải cố gắng không tiêu để trả nợ t́nh thân của mày đă dành cho tao quá nhiều trong quá khứ. Ai nói trước được những ǵ sẽ xẩy ra cho tao, cho thằng Hưng, thằng Phượng và cả mày nữa?! Chúng ḿnh đang đùa dỡn với mạng sống trong một cuộc chiến tranh chưa có dấu hiệu chung cuộc !
Nghe Điềm nhắc đến Dũng, đến Hà, kư ức của Vũ chợt trở lại với 2 người bạn rất thân với anh ngày xưa, vài năm trước đây đă hy sinh trong cuộc chiến. Rồi với sự nhiệt ḷng của Điềm và bè bạn, kèm với cảm giác xót xa của kư ức về những kỷ niệm, những mất mát, lỡ làng của những người bạn xa xưa đă ra đi. Vũ nh́n đồng hồ, vẫn c̣n quá sớm trước giờ tập họp, anh thu xếp sơ sài, rồi cùng với nhóm bạn đến một quán nhậu ở đường Hiền Vương, không xa lắm nơi đóng quân.
Cuộc nhậu được kéo dài trong không khí vui vẻ, Điềm cũng như mọi người đều săn sóc, mời rượu Vũ một cách đặc biệt. Đến một lúc, khi bầu trời đă nhá nhem tối, mặc dầu uống khá nhiều rượu hơn mọi lần, nhưng Vũ cũng không quên được giờ tập họp vào lúc 7 giờ 30 ! Anh nh́n đồng hồ tay của ḿnh, mới hơn 5 giờ, nghi ngờ sự chính xác của chiếc đồng hồ. Vũ hỏi Điềm, Hưng và vài người khác cũng như không quên nh́n lên chiếc đồng hồ treo tường của tiệm ăn... Tất cả đều đúng như đồng hồ của ḿnh! Thấy Vũ bồn chồn nh́n đồng hồ, Điềm cười nói với anh :
-C̣n sớm chán Vũ ạ, mày cứ nh́n đồng hồ, lo lắng làm cuộc ăn nhậu mất vui đi, chờ đến 7 giờ mày đi đến chỗ tập họp vẫn c̣n đủ thời gian mà !
Yên tâm Vũ tiếp tục ăn nhậu với bè bạn! Nhưng anh không thể ngờ được, Điềm và nhóm bạn đă kín đáo vặn đồng hồ của anh, của mọi người khác, cả chiếc đồng hồ treo tường của tiệm ăn chậm lại hơn 2 giờ đồng hồ !
Đúng 7 giờ, Vũ cảm thấy khá say nhưng anh vẫn c̣n đủ ư thức nói với bè bạn vài câu từ giă để kịp trở về nơi tập họp. Điềm và cả bọn nh́n Vũ ra khỏi tiệm ăn với những bước chân lâng lâng, xiêu vẹo. Cả đám cười khóai trá, thoả măn v́ đă lừa dối được một người bạn từng tự hào có nếp sống rất khuôn thước, điều độ. Điềm c̣n nói với theo một câu :
-Cứ thủng thẳng mà đi mới có 7 giờ mà! Nhớ cho chúng tao gửi lời hỏi thăm đến trung úy đại đội trưởng của mày nhé !
Tiếp theo lời nói của Điềm là một tràng cười vui vẻ, nhiều ẩn ư của bè bạn, nhưng cũng chẳng gây cho Vũ sự nghi ngờ nào về cái tṛ chơi quái ác, t́m cảm giác mạnh của lũ bạn. Vũ ra khỏi tiệm ăn, vẫn đủ tri giác đi dọc trên lề con đường Hiền Vương, hướng về nơi đóng quân của ḿnh. Khi đến một khúc quanh đă khá xa nơi ăn nhậu, anh chợt nghe thấy tiếng gọi tên ḿnh rồi một khóa sinh sĩ quan Thủ Đức cưỡi chiếc Honda rà rà đậu lại trước mặt Vũ :
-Vũ, mày điên hả? Tại sao mày không về tập họp điểm danh, nhận công tác ?! Đă 9 giờ rưỡi rồi, hôm nay lại vừa có ban thanh tra do chính đại tá chỉ huy phó quân trường đến chỗ đóng quân kiểm soát ! Chỉ có một ḿnh mày vắng mặt mà thôi, theo tao biết th́ rất phiền phức cho mày rồi đó !
Vũ nh́n lên, anh nhận ra Giang, người cùng trung đội với anh đang đóng vai tṛ liên lạc viên trên đường công tác, chuyển đạt công văn đi các đại đội khác trong thành phố. Nghe Giang nói, Vũ đă đóan ra cái tṛ chơi quái ác của Điềm và lũ bạn !
Cảm giác lâng lâng của rượu, ngon ngọt của các món nhậu được biến mất tức th́, thay thế bằng lo sợ, hối hận v́ sự dễ tin bè bạn của ḿnh. Thật vậy, với vài đêm phạt dă chiến mặc dầu làm anh khổ sở thân xác cũng chẳng phải là điều anh phải sợ hăi lắm ! Nhưng anh biết chắc chắn, vấn đề biệt phái của ḿnh chỉ được cứu xét nếu anh tốt nghiệp vào cuối khóa mà thôi ( dù chỉ tốt nghiệp với đỉểm số hạng bét ! ). Không tốt nghiệp th́ sự biệt phái được coi là vô vọng ! Anh cũng biết lỗi lầm này không c̣n ở trong phạm vi đại đội nữa, rất có thể nó sẽ được đưa vào phạm vi của cả quân trường. Ngay cả trung úy đại đội trưởng cũng không yên v́ lơ là trong kiểm soát khoá sinh, Vũ rất có thể sẽ loại trừ trong danh sách tốt nghiệp vào cuối khoá, một h́nh phạt làm gương cho toàn thể khoá sinh!
Nh́n sự lo sợ trên nét mặt của Vũ, với ḷng ái ngại, Giang nói :
-Theo tao mày không nên về đại đội lúc này, với hơi men nằng nộc trong hơi thở, nó chẳng giải quyết được ǵ, chỉ gây ra rắc rối nhiều hơn mà thôi. Tao đề nghị mày nên t́m một nơi để giải rượu rồi t́m một giải pháp tốt đẹp nào hợp lư cho sự vắng mặt của mày vừa qua có lẽ tốt hơn.
Nói xong Giang từ giă rồi rồ xe chạy đi, nhưng chạy được một quăng khá xa, trong lúc Vũ c̣n đang ngẩn ngơ tự trách sự dại khờ của ḿnh và sự đùa nghịch vô ư thức của bè bạn. Giang ṿng xe trở lại, nói với Vũ :
-Tao vừa t́m ra được một lư do tốt cho mày. Ông bác ruột tao đang là bác sĩ phó giám đốc bịnh viện Thanh Quan, mày đi với tao đến một quán cà phê. Tao sẽ điện thoại cho bác tao nhờ ông cấp cho mày một tờ giấy chứng nhận mày th́nh ĺnh bị một bịnh ǵ đó, có lẽ nó cũng giúp cho mày giải quyết được khá nhiều rắc rối .
Nghe Giang nói, như người sắp chết đuối vớ được phao, Vũ cám ơn Giang rối rít ! Rồi nhờ sự giúp đỡ của Giang và nhất là sự thông cảm hoàn cảnh của Vũ, người bác của Giang đă lấy xe chở anh thẳng đến bịnh viện, rồi ông điện thoại trực tiếp đến vị tiểu đoàn trưởng của Vũ, báo tin anh bị áp suất máu xuống th́nh ĺnh, ngất xỉu trên đường đi và đă được chở vào bịnh viện của ông điều trị lúc 6 giờ chiều ... Tất cả những lư do, thời gian hợp lư của người phó giám đốc một bịnh viện quốc gia đă hoá giải mọi khó khăn của Vũ một cách hết sức trôi chảy.
&
Tôi ngồi nghe Vũ và bè bạn anh kể chuyện với sự bàng hoàng, tức giận. Tôi đưa mắt nh́n Vũ, nh́n Điềm, nh́n Hưng và những người bạn của anh với ánh mắt đầy tức giận. Tôi không thể ngờ được anh có thể liên lạc với những người mà anh thường nói với tôi, họ là những người bạn rất thân, nối khố của anh, nhưng với việc vừa qua, dưới mắt tôi, họ chỉ là lũ người đốn mạt, lừa dối, hăm hại bè bạn mà thôi.
Tôi càu nhàu nói với Vũ nhiều câu khá nặng. Tôi trách anh dại khờ, thiếu suy nghĩ , tin tưởng và đặt tương lai của đời ḿnh vào những con người vô giáo dục, mất tư cách mà anh đă lầm tưởng họ là những con người bạn tốt ! Tôi vẽ ra cho anh thấy bóng tối, bi đát của đời anh nếu không may mắn gặp được sự giúp đỡ quá tốt của Giang và sự thông cảm của vị bác sĩ phó bịnh viện Thanh Quan. Nếu anh bị đuổi khỏi khóa học v́ kỷ luật thi hy vọng biệt phái cũng như tương lai của anh được coi là ảo vọng !
Vũ cũng như vài người bạn khác, mọi người nói nhỏ nhẹ, phân trần với tôi về sự vô ư, thiếu suy xét trong sự đùa nghịch của Điềm và bè bạn. Họ cố t́m cách làm giảm được sự giận giữ của tôi ! Nhưng dù họ cố gắng thế nào cũng không ḱm chế được những lời phiền trách, càu nhàu của tôi.
Quay sang Điềm,Hưng và Phượng tôi nói với họ toàn những câu rất nặng nề. Tôi kết án họ cố ư hủy hoại tương lai của Vũ, hành động của họ không xứng đáng với chức vị trung úy, thiếu úy mà họ đang đeo trên cổ áo. Hành động của họ là vô ư thức hay là thái độ của con người vô giáo dục, không ai có thể xét đoán được ! T́nh bạn thân thiết giữa họ và Vũ đă bị làm nhem nhuốc bằng sự lừa đảo, phản bội !..
Với những lời lẽ quá nặng nề đó, Điềm, Hưng và Phượng và mọi người chỉ im lặng. Họ mỉm cười rất nhẹ trong cay đắng nh́n Vũ với ánh mắt rất buồn đau như muốn nói với anh v́ t́nh bạn, họ đă phải im lặng nhận chịu những lời sỉ nhục của tôi ! Vũ nh́n tôi như năn nỉ, vuốt ve tôi, cố chịu đựng sự đau khổ thay cho bè bạn. Vũ dùng những lời nói hết sức nhẹ nhàng, mong sự thông cảm nơi tôi để không làm sứt mẻ t́nh bạn của anh.
Một lúc sau h́nh như Vũ cảm thấy những lời năn nỉ của ḿnh vẫn không ngăn cản được sự bực bội đang trào dâng nơi tôi ! Anh nh́n tôi, cái nh́n rất sắc, buốt lạnh mà tôi chưa bao giờ thấy trong mắt anh từ ngày quen và yêu anh. Với gịọng nhát gừng, từng tiếng một, anh nói với tôi :
-Hạnh ! Có lẽ em đă đi quá xa vị trí của em rồi đó ! Hăy thu xếp, anh chở em về! Sự liên hệ của chúng ta từ nay được chấm dứt em ạ ! Anh cũng phải về nơi đóng quân, chẳng c̣n ai vui vẻ ngồi đây ăn uống, nghe những lời nhục mạ, đay nghiến quá đáng của em nữa !
Đúng như thế, không khí bữa tiệc đă bị đổi khác! Mọi người chẳng nói ǵ ngoài sự im lặng nh́n sự giận dữ của tôi ! Tôi đứng dậy không một lời chào từ biệt và cũng chẳng nh́n ai rồi tôi theo Vũ ra khỏi căn nhà của Kháng. Cùng lúc đó vài người khác cũng im lặng, uể oải đứng dậy nói vài câu cám ơn từ giă vợ chồng Kháng ra về. Tôi biết rằng bữa tiệc đă được chấm dứt bằng sự buồn bă của mọi người và bằng cả giận hờn, bực bội của tôi !
Đi theo Vũ ra chỗ đậu xe, hai chúng tôi không nói với nhau một lời, viễn tượng xa nhau, vỡ đổ h́nh như đang ẩn hiện, bao quanh tôi và có lẽ cả Vũ nữa. Thỉnh thoảng tôi kín đáo đưa mắt nh́n anh, người mà tôi yêu quư. Người đàn ông đă đến với tôi bằng tất cả những nhẹ nhàng, thân ái, ngọt bùi của mối t́nh đầu trong đời tôi. Đă cùng tôi xây đắp biết bao nhiêu những kỷ niệm, giấc mơ đẹp đẽ của hơn một năm quen nhau, yêu nhau vừa qua. Trong sự đe dọa của cái bóng mờ đổ vỡ đó, tôi chợt nghe thấy một âm vang xót đau đang cắt xé tâm hồn tôi bằng những ân hận v́ sự nóng giận quá lố của ḿnh !
Vũ ơi, anh có biết em đang sợ hăi sự im lặng nặng nề của anh không ? Tại sao lúc này chỉ có hai chúng ta, anh không phá vỡ im lặng bằng những lời nói vuốt ve, nhẹ nhàng? Tại sao anh không nắm lấy tay em, chỉ nh́n em với ánh mắt ấm cúng, nặng t́nh và nụ cười an ủi ? Em sẽ quên tất cả những sự bực bộị, em cũng sẽ chẳng ngại ngần nói với anh những câu xin lỗi, v́ em biết là em đă đi xa hơn vị trí một người t́nh !
Tại sao anh măi im lặng, lầm lỳ như thế Vũ ?! Anh vẫn không nh́n em, anh có nghe thấy âm thanh khổ đau của em khi mất anh không Vũ ? Em biết rằng thái độ quá đáng của em đă đụng chạm quá mạnh vào tự ái của anh, nhưng biết làm sao khi em quá yêu anh ? Vũ ơi, đừng im lặng như thế nữa ! Chỉ v́ em yêu anh, em lo sợ cho tương lai của anh và t́nh yêu của chúng ḿnh, để rồi em đă nặng lời với anh, với những người bạn thân thương của anh !
Ngồi đằng sau Vũ trên chiếc xe Suzuki cũ kỹ trong cái im lặng ray rứt đó, tôi không biết Vũ đang nghĩ ǵ khi chỉ c̣n vài phút cuối cùng nữa chúng tôi xa nhau. T́nh yêu của chúng tôi sẽ được xếp vào dĩ văng của lần dở dang v́ giận hờn này hay sao ? Đơn giản đến thế sao ?
Nh́n những con đường mà chiếc xe chúng tôi chạy qua, với những hàng cây cằn cỗi, thân cây đen xạm v́ bụi đường, khói xe. Nh́n những quán ăn xộc xệ, nơi đó vài ba lần tôi đă là cà với Vũ với những bữa cơm đạm bạc rẻ tiền ... Tất cả mang cho tôi cảm giác buồn man mác và thấm thía nỗi xót đau của lần xa nhau đang gần đến. Những ngọn đèn giao thông hôm nay h́nh như mầu xanh quá nhiều ! Có lẽ chúng nó muốn chia rẽ chúng tôi nhanh hơn th́ phải !?
Tôi ao ước trời đổ mưa, một cơn mưa tầm tă để Sàig̣n ngập lụt, để anh phải ngừng lại không đi được nữa ! Tôi mong chiếc xe Suzuki cũ kỹ của anh chết máy, hư dọc đường, không chạy được nữa !Tôi muốn được cùng anh thấm ướt trong cái lạnh lẽo dưới trời mưa. Trận mưa lạnh cuối cùng trước khi tôi phải xa anh ... Dù tôi biết chắc chắn rằng, cái lạnh của gió mưa không thể hơn sự buốt giá trong tâm hồn tôi lúc này được !
Cho măi đến lúc chiếc xe Suzuki của Vũ ngừng lại trước cổng cư xá, nơi gia đ́nh ba mẹ tôi cư ngụ. Lúc đó Vũ mới đưa mắt nh́n tôi một lần duy nhất! Cái nh́n không có vẻ tức giận, nhưng nó lạnh lùng quá! Từ ánh mắt đó tôi nghe thấy âm vang rất nhẹ của sự quyết liệt chia ly ! Anh nói với tôi :
-Em về nhé ! T́nh yêu nếu bỏ đi sự tự ái th́ chẳng c̣n ǵ để nói nữa, Hạnh ạ.
Chỉ có thế ! Ngắn ngủi, đơn gỉản và buồn bă như thế ! Rồi Vũ quay đi, rồ máy chạy khuất sau khúc quẹo của con đường. Tôi đứng lại bên đường, ngẩn ngơ nh́n theo vết bánh xe của anh c̣n vương lại dấu tích trên mặt đường nhựa! Lúc này tôi mới thật sự thấm thía cảm gíác ăn năn, tiếc nuối to lớn đang phủ lấp hoàn toàn tâm hồn tôi. Nước mắt tôi trào ra chảy xuống đôi môi tôi, mùi vị mằn mặn của những giọt nước mắt, nhắc nhở tôi tưởng tượng đến một tương lai rất buồn, khi đời tôi không bao giờ được gặp lại Vũ nữa !
Buổi chiều ngày chủ nhật hôm sau, tôi rời Saigon xuống Vĩnh long để khởi đầu dậy niên khoá mới. Ngồi trên chiếc xe đ̣ chật chội, với nỗi buồn khó tả, với cảm gíác trống không. Tôi nhớ lại những kỷ niệm của những lần cùng ngồi với Vũ trên những chuyến xe đ̣ miền Tây. Những lần chúng tôi dừng lại ngă ba Trung Lương, tạt vào Mỹ Tho ăn hủ tíu... Bây giờ tất cả chỉ c̣n là kỷ niệm của một lần lở dở hay sao ? Đơn giản đến thế sao ? Tôi tự hỏi đời sống của tôi sẽ ra sao nếu không có một đưa đẩy để chúng tôi gần nhau, yêu nhau trở lại !
Trở lại Vĩnh Long, căn gác trọ xinh xắn, khang trang ngày nào bây giờ trở nên rộng lớn, lạnh lẽo với tôi. Tất cả những vật dụng trong căn pḥng đều mang ít nhiều những dấu vết của Vũ, kỷ niệm của những lần anh đến thăm tôi, trước ngày anh chưa nhập ngũ. Chiếc ghế dài của bộ salon nơi pḥng khách, anh thường ngồi nơi đó soạn bài giảng dậy. Chiếc bàn nhỏ làm việc của tôi, gần của sổ, quanh năm với chiếc b́nh hoa xinh xắn, lúc nào cũng có những bông hoa cosmos mầu trắng đục mà anh mang từ thửa vườn của đại học Cần Thơ dành riêng cho tôi.
Rồi tiếp theo, những buổi dậy học của tôi cũng mất đi khá nhiều thích thú và nặng nề, buồn chán hơn. Vài đứa học tṛ lớn tuổi khôn ngoan, chúng nh́n sự uể oải của tôi với ít nhiều ái ngại, chúng hỏi thăm sức khoẻ của tôi v́ chúng nghĩ rằng tôi bị bệnh...
Hơn 3 tuần lễ kể từ ngày chúng tôi giận hờn nhau, xa nhau, tôi không về Sài G̣n một lần nào nữa và tôi cũng không biết tin tức ǵ của Vũ. Không biết anh c̣n về ứng chiến Sài G̣n hay c̣n gặp bạn bè anh sau lần giận dữ của tôi nữa không ! Tôi không biết tin tức ǵ về anh cả, nhưng h́nh bóng và kỷ niệm của anh gần như không bao giờ biến mất trong trí nhớ của tôi. Nó luôn luôn quanh quẩn ám ảnh dầy ṿ tôi trong lúc làm việc, khi rảnh rỗi và cả trong những giấc ngủ của tôi nữa .
Một buổi chiều thứ sáu, khi vừa bước ra khỏi cổng trường học, tôi lủi thủi đi bộ trên con đường quen thuộc hướng về căn gác trọ. Một chiếc xe ''díp'' chạy chầm chậm rồi dừng lại trước mặt tôi, Điềm nh́n tôi tươi cười rồi vội vă bước xuống xe, nói với tôi vài câu xả giao thông thường. Trong khi tôi im lặng nh́n Điềm với nhăn quang vẫn c̣n chứa nhiều bực bội. Tôi không quên được, chính con người đó đă làm tôi và Vũ xa nhau! Chính con người đó đă một lần tôi khinh rẻ nhục mạ v́ thiếu tư cách. Tôi đưa mắt nh́n ra hướng khác với ư định im lặng bỏ đi ! Điềm h́nh như nh́n rơ thái độ không vui của tôi, anh ta nh́n tôi với nét mặt ăn năn có đôi chút ngượng ngập rồi nói rất nhỏ nhẹ gần như cầu khẩn :
-Có lẽ em c̣n giận Vũ và anh lắm phải không? Anh đến gặp em, muốn nói với em một câu chuyện liên quan đến em và Vũ. Nó đă làm anh ân hận khổ tâm suốt nhiều tuần qua.
Với yêu cầu của Điềm, chúng tôi vào một quán cà phê ở góc đường. Điềm xin lỗi tôi về hành động vô ư thức, muốn t́m cảm gíác của anh ta và lũ bạn vừa rồi, đă vô t́nh quên đi hoàn cảnh bấp bênh cũng như hậu quả khó lường đến với Vũ, người bạn thân nhất của anh. Điềm muốn tôi chấp nhận một đề nghị, chắp nối lại với Vũ. để Điềm và nhóm bạn khỏi bị mặc cảm là người đă gây ra sự đổ vỡ cuộc t́nh của Vũ và tôi. Điềm cũng cho biết, sau bữa tiệc không vui đó, tiểu đoàn của Vũ đă trở lại quân trường, nhưng hôm qua Vũ lại vừa được hoán đổi trở lại Sàig̣n ứng chiến. Điềm cho biết, đă gặp lại Vũ, nh́n sự buồn bă, nét mặt hốc hác của Vũ, anh cũng đoán được Vũ rất buồn và không quên được sự đổ vỡ với tôi vừa qua.Điềm mong tôi quên đi những giận hờn, lên Sàig̣n gặp lại Vũ.
Tôi im lặng suy nghĩ lời nói của Điềm rồi cho anh biết chiều ngày mai, tôi sẽ lên Saigon gặp lại Vũ v́ buổi sáng tôi c̣n vướng vài giờ dậy học. Điềm tỏ ra rất vui mừng v́ sự đồng ư của tôi, anh nói :
-Cám ơn em rất nhiều Hạnh ạ, trưa mai anh sẽ đến đây chở em về Saigon v́ anh cũng có công tác ở trại Hoàng Hoa Thám vào chiều mai .
Gần trưa hôm sau, Điềm đến chở tôi cùng về Sài g̣n. Khoảng gần 2 giờ chiều, chúng tôi đă đến ngă ba Trung Lương, Điềm dừng xe vào một quán ăn bên đường, mời tôi ăn cơm trưa. Mỉm cười Điềm nói với tôi :
-Anh mời em ăn cơm trưa nhưng trong bữa ăn anh chỉ uống trà đá hay cà phê mà thôi, đi với em có lẽ anh muốn uống một chai bia cũng phải ngần ngại Hạnh à.
Tôi mỉm cười v́ câu nói nửa đùa, nửa thật của Điềm, nhưng tôi cũng vừa cảm thấy một niềm vui nho nhỏ. Ít ra sự giận dữ của tôi vừa qua cũng có một tí kết quả ( dù rất bé ), để một người từng uống rượu không biết say như Điềm đă phải ép ḿnh với ly trà đá nhạt nhẽo trong bữa ăn !
Chúng tôi ăn cơm vừa xong khi đang uống trà. Từ bên ngoài quan, một người đàn ông trung niên cụt một chân, mầu da tái mét, vài vết thương loang lổ trên thân thể chưa mất mầu đỏ ửng, chứng tỏ các vết thương của ông ta c̣n rất mới, xẩy ra không lâu. Ông ta dắt theo hai đứa bé, thằng con trai khoảng 7 tuổi, đứa bé gái 4, 5 tuổi, cả hai đứa bé đều xanh xao, ốm yếu như có vẻ đói ăn ! Người đàn ông cụt chân chống nạng khập khễnh đến trước bàn của chúng tôi, đưa bàn tay xanh xao, run run, yếu sức ra và nói với chúng tôi :
- Xin ông bà trung úy, bố thí cho cha con chúng tôi ít tiền để mua đồ ăn !
Tôi nh́n người ăn xin tàn tật và 2 đứa bé đói khổ với ánh mắt ái ngại, chưa kịp lấy tiền ra cho họ, Điềm đă móc trong túi ra tờ giấy 100 đồng, anh nhét vào tay người đàn ông, rồi quay trở lại nói chuyện với tôi, không chú ư đến lời cám ơn của người ăn xin. Tôi tưởng rằng mọi diễn tiến đă xong, nhưng khi người ăn xin vừa đi được vài bước, Điềm th́nh ĺnh lên tiếng :
-Ê ! Ông bị ḿn hả ?
Người ăn xin giật ḿnh đứng lại, run rẩy trả lời Điềm :
- Vâng ạ, tôi bị ḿn ở Đức Ḥa !
Rồi ông ta cho biết trước đây là binh sĩ thuộc sư đoàn 25 bộ binh, khoảng 4 tháng trước trong cuộc hành quân ở Đức Hoà ông ta bị ḿn mất một chân. Rồi vài tuần trước, vợ của ông ta, ban đêm đi soi ếch bị rắn độc cắn chết để lại 2 đứa con ! Với số tiền cấp dưỡng ít ỏi cho thương binh, không người thân thích, không ruộng vườn canh tác đă đưa bố con ông ta vào con đường xin ăn kiếm sống qua ngày.
Tôi và Điềm nghe người ăn xin kể chuyện, nh́n hai đứa bé c̣m cơi, xanh xao, ngơ ngác bên người cha tàn phế, tật nguyền. Tôi buông tiếng thở dài, ngán ngẩm cho tương lai và sự sống của ba bố con người phế binh bất hạnh ! Đang lúc tôi c̣n ngẩn ngơ với sự cảm thương đang dâng trào trong ḷng ḿnh, Điềm vỗ nhẹ vào tay tôi, anh hỏi :
-Hạnh, em có đủ tiền trả cho anh bữa cơm này không ?
Tôi gật đầu nh́n Điềm ngạc nhiên, không biết anh hỏi thế để làm ǵ! Điềm im lặng móc trong túi ra một xấp giấy bạc, anh nhét vào tay người phế binh ăn xin, rồi anh nói :
-Mười hai ngàn đồng, toàn vẹn số lương vừa lănh chiều hôm qua đó ! Cho ông để mua đồ ăn cho hai đứa bé, cấm không được lấy tiền đánh bạc, uống rượu nhe cha nội !
Người phế binh giương đôi mắt ngạc nhiên, ngỡ ngàng nh́n Điềm và tôi. Ông ta không dám nắm lấy xấp giấy bạc trong tay Điềm, h́nh như ông ta không tin đó là sự thật mà nghĩ rằng Điềm đang đùa dỡn với sự nghèo khổ, bất hạnh của ḿnh.
Như hiểu ư của người ăn mày, Điềm nhấn xấp bạc vào hẳn tay ông ta một lần nữa và nói :
-Cầm đi cha nội ! không đùa với ông đâu, nhưng nhớ mua đồ ăn cho hai đứa bé, không cờ bạc và không nhậu nhẹt nhé !
Tôi sững sờ giương mắt nh́n Điềm, người bạn thân của Vũ ! Người mà hơn ba tuần lễ trước đây tôi đă dùng tất cả những ngôn từ xấu xa, khinh rẻ, thấp hèn nhất để mạt xát v́ thái độ vô ư thức của anh ta. Tôi đă nói thẳng vào mặt anh ta, những hành động của anh ta, biểu lộ một con người vô giáo dục, lừa dối, cố ư hăm hại bè bạn ! Tác phong của anh ta không xứng đáng với cái lon trung úy trên cổ áo của mà anh ta đang mặc ... Nhưng bây giờ với hành động tốt đẹp của anh đă làm cho tôi ngẩn ngơ !
Nhăn quang của tôi đảo khắp thân h́nh của Điềm, trong khi trí năo cùng với cảm xúc của tôi hoạt động để cố t́m ra trong con người, mà một lần tôi đă khinh rẻ, mạt xát đó có mang dấu tích ǵ của thánh thiện, nhân từ không ?
Đến lúc này tôi mới thấy được cái lư do tại sao mà Vũ đă khuyên răn, ngăn cản những lời xỉ mắng quá đáng của tôi, với người bạn thân của anh trong bữa tiệc vừa qua là một điều hợp lư ! Tôi cảm thấy, t́nh bạn của Vũ có những điều mặn nồng, kín đáo kết tạo từ mười năm thân cận với nhau không thể là một sự dối trá, nhầm lẫn được!
Tôi cũng như Vũ, mang trong người cái thiên lương cao quư của nghề giáo dục. Đời sống vật chất của chúng tôi không đến nỗi túng thiếu, nếu không muốn nói là có chút dư dả. Liệu chúng tôi có đủ can đảm hay ḷng nhân từ để tặng một cách dễ dàng trọn vẹn tháng lương của ḿnh cho một người nghèo khổ, đáng thương, không hề quen biết hay không ?! Tôi tự trách, tôi đă không có được cái nh́n sáng sủa như Vũ để thấy được nét thánh thiện, thương người, ẩn sâu nơi con người của Điềm !
Trên khúc đường c̣n lại dẫn tôi và Điềm về Saigon, tôi ít nói chuyện với anh hơn. Tôi muốn để cho sự suy tư và cảm xúc của tôi được im lặng để kính phục người bạn của Vũ. Nhờ cuộc đồng hành này tôi đă khám phá ra gíá trị cuả một người có tâm hồn cao thượng, thương người, nhưng đôi khi họ lại có những hành động dễ làm cho người ta hiểu lầm ! Tôi chợt nhớ đến một lời nói của Pautovski :'' Trước khi xét đoán về tư cách của một người nào, bạn hăy nhắm mắt lại để tránh được những định kiến sai lầm về h́nh dáng, bè ngoài của họ, rồi hăy dùng trí khôn và kinh nghiệm của bạn để xét đoán những ǵ ẩn kín ở bên trong con người họ .''
Khi gần đến Saigon, tôi hỏi Điềm :
-Anh cho hết tiền lương rồi làm sao anh sống ?
Điềm nh́n tôi trả lời một cách hết sức b́nh thản :
-Có lẽ em chưa nghe Vũ nói về anh. Cả đời anh chưa bao giờ biết đến đúng nghĩa chữ ''có tiền'' chứ đừng nói đến chữ '' giầu có'' Hạnh à. C̣n việc ăn uống để sống, th́ quân đội sẽ nuôi anh bằng cơm sấy, cá hộp, đối với anh chẳng có ǵ quan trọng cả. Em thấy không anh vẫn sống, dù sống với cái túi rỗng không của đời người chiến binh
Tôi nh́n thái độ b́nh thản của Điềm, ngại ngần tôi hỏi nhẹ anh :
-Nếu anh cảm thấy em không quá ṭ ṃ, anh có thể cho em biết về một vài người t́nh của anh được không ?
Điềm cười to, láy mắt nh́n tôi với vẻ thích thú v́ câu hỏi của tôi, anh nói :
-Em nh́n kỹ xem, anh có cái ǵ để bảo đảm cho một mối t́nh bền chặt không ? Nghèo túng triền miên. Nay đây, mai đó ! Ai ? Người con gái nào có thể chịu được dạng người như anh ? Đời lính đưa anh vào lối sống vô định, nhưng chính bản thân anh cũng mang đầy dáng dấp, cá tính của kẻ lang thang ! Đă thế cái nghèo túng và tánh t́nh ẩu tả như bạn cố tri, miên viễn của anh th́ làm sao có một người phụ nữ nào đủ can đảm sống gần anh được ? !
Im lặng một chút như để suy tư về ḿnh, rồi Điềm nói tiếp :
-Nhưng không có nghĩa anh lạnh lùng như gỗ đá đâu em ạ. Anh cũng có những lúc rung động, hẹn ḥ, nhưng chỉ quen nhau, gần nhau trong chốc lát rồi vội vă xa nhau ! Đời người chiến binh lưu động như anh có được gần nhau dài lâu đâu mà nặng nghĩa ân t́nh !?
Rồi Điềm nói thêm :
-Với Vũ, anh nghĩ rằng em đang may mắn đó. Vũ có tương lai tốt, có nhiều đức tính của một người t́nh, một người chồng và cả người cha nữa. Anh không muốn nói tốt quá nhiều cho người bạn mà anh thân ái nhất, nhưng khi em yêu thương, gần Vũ có lẽ em biết và hiểu nhiều Vũ hơn anh !
Khi chúng tôi vào đến Saigon, Điềm chở tôi đến chỗ đóng quân của Vũ, anh bảo tôi ngồi đợi ngoài xe, rồi một ḿnh vào t́m Vũ. Một lúc sau Điềm cùng ra với Vũ, nh́n thấy Vũ mắt tôi nhoà lệ, không biết v́ mừng vui được nh́n lại anh sau 3 tuần lễ không gặp nhau hay v́ tôi thấy thương Vũ khi thấy nét mặt của anh có phần hốc hác như Điềm đă nói với tôi .
Vũ rủ Điềm đi uống cà phê, Điềm cho biết anh chỉ đủ thời gian ngồi với chúng tôi một lúc mà thôi, v́ phải đến trại Hoàng Hoa Thám ngay buổi chiều trước giờ tan sở.
Trước khi chia tay ở quán cà phê, tôi nói sơ sài cho Vũ biết Điềm không c̣n một đồng nào trong túi, tôi kín đáo đưa cho Vũ một ít tiền để nhờ anh tặng cho Điềm. Vũ nhận tiền của tôi, anh cũng bỏ thêm vào vài ngàn nữa rồi đưa cả cho Điềm, Vũ nói:
-Hạnh vừa cho tao biết mày thương người cúng hết cả số lương vừa lănh. Hạnh sợ mày không có tiền ăn cơm, uống rượu nên đưa cho tao một ít nhờ tặng mày. Tao cũng bỏ thêm vào vài ngàn, chẳng biết là bao nhiêu, nhưng nhờ mày chia đôi ra, một phần tặng mày c̣n phần khác đưa cho thằng Hưng hộ tao và Hạnh.
Điềm chẳng khách sáo, anh cầm lấy xấp tiền bỏ vào túi trước khi nói với Vũ :
-Mày và Hạnh tặng th́ tao nhận! Nói cám ơn với mày măi, tao thấy ngượng quá, v́ đă được nói quá nhiều rồi ! C̣n chuyện đưa cho thằng Hưng, thành thật tao không bảo đảm Vũ ạ. Nếu gặp được nó và nếu c̣n, chưa tiêu hết th́ đưa! nếu không gặp hay đă hết th́ đành chịu !
Thành thật, nếu trước đây vài giờ khi tôi chưa hiểu rơ Điềm, với câu trả lời đó chắc chắn sẽ mang đến cho tôi sự khinh rẻ nặng nề về tư cách của một sĩ quan như Điềm. Nhưng bây giờ tôi đă hiểu trong dáng điệu, ngôn ngữ khó cảm thông đó, nó ẩn chứa một tấm ḷng rộng răi, bao dung của một người chân thật . Vũ cũng như tôi mỉm cười với cái lối quá tự nhiên của Điềm.
Trước khi rồ máy cho chiếc xe vọt đi Điềm quay lại nh́n tôi mỉm cười anh nói:
-Có lẽ em vừa t́m thấy câu trả lời tại sao anh không có một người con gái nào dám yêu anh, phải không Hạnh?
Tôi yên lặng nh́n chiếc xe của Điềm rời xa cho đến khi khuất bóng ở góc đường . Trong ḷng tôi chợt nổi lên cảm giác thân cận, thương cảm người sĩ quan cô đơn, tốt bụng đó. Có lẽ con người đó chẳng bao giờ biết đến chữ che dấu, giả dối bề ngoài . Tôi tự hỏi sự cô độc, tánh t́nh bừa băi của anh có phải là bản chất bẩm sinh, hay chỉ là những thói quen, tật xấu, mà nó là hậu quả từ sự mong manh, bất ổn của đời một người lính chiến trong hoàn cảnh chiến tranh của đất nước.
&
Tôi và Vũ lại gắn bó nhau trở lại. Tôi lại bận rộn với những cuối tuần lên Saigon, Thủ Đức thăm Vũ. Lại ḥ hẹn, lang thang ngắm phố phường, thăm bè bạn, ngồi quán cóc b́nh dân ăn uống như xưa… Rồi khoảng hơn một tháng sau, Vũ măn khóa học. V́ chưa có sự trả lời của Bộ Quốc Pḥng, Vũ được chuyển đến phục vụ cho đơn vị tiếp liệu của sư đoàn 25 Bộ binh, ở Long An. Nhưng chỉ được khoảng hơn một tháng Vũ sung sướng nhận được công điện biệt phái trở lại giảng dậy cho đại học Cần Thơ.
Cuộc t́nh của chúng tôi lại trở về với những diễn tiến của thời gian Vũ chưa nhập ngũ. Những ngày cuối tuần, những lúc rảnh rỗi Vũ lại đến với tôi. Chiếc ghế dài của bộ salon ở pḥng khách lại được quen thuộc với những lần anh đến thăm. Những xấp bài thi của sinh viên, tài liệu tham khảo cho việc giảng dậy lại được Vũ mang đến căn gác trọ của tôi. Anh làm việc, tôi nấu nướng, vá khâu ... Tôi lại được ngồi bên anh, dựa đầu vào vai anh để cho cảm xúc của chúng tôi hoà điệu với những bản nhạc êm ái, mà tất cả những hợp âm đều diễn tả những âm vang hạnh phúc của mối t́nh đang thời hoan lạc nhất.
Một buổi chiều, khi tôi vừa từ trường học trở về căn gác trọ Vũ th́nh ĺnh đến thăm tôi. Nh́n dáng điệu thảo năo, đôi mắt đỏ hoe buồn rầu của Vũ, tôi linh cảm thấy một điều ǵ đang gây xúc động nặng nề cho anh. Vũ bước vào căn gác, buồn bă nh́n tôi, nước mắt anh trào ra chảy xuống g̣ má, Vũ cho tôi biết vừa nhận được điện thoại cuả Hưng từ chiến trường gọi về báo tin chiều hôm qua Điềm đă chết v́ ḿn bẫy ở Chương Thiện !
Nghe Vũ nói tôi bàng hoàng đau xót. Tôi h́nh dung đến dáng người cao lớn, thái độ bất cần, cẩu thả của Điềm.Tôi nhớ lại hành động tốt ḷng, mă thượng của Điềm trong lần đi với tôi về Saigon mấy tháng trước... Tất cả bây giờ chỉ c̣n là kỷ niệm đầy thương xót. Con người đó đă vĩnh viễn xa rời bè bạn rồi. Kể từ đây những bữa ăn nhậu, những lần la cà quán cóc lề đường, những lúc quây quần ở quán cà phê, bữa nhậu ... sẽ thiếu vắng âm thanh ồn ào, giọng nói, tiếng cười của một người có muôn ngàn khuyết điểm, nhưng lại ẩn chứa trong đáy sâu tâm hồn cái ngạo nghễ của tấm ḷng thánh thiện !
Trong lúc tôi đang lịm người tưởng nhớ đến Điềm, Vũ gục đầu xuống chiếc ghế salon, anh mở chiếc cặp, lấy ra một tấm ảnh chụp anh và Điềm trong lần Vũ về ứng chiến Saigon. Điềm với chiếc lon trung úy trên cổ áo, miệng cười tươi vui, một cánh tay bá lên vai Vũ, c̣n tay khác cầm một điếu thuốc lá đang cháy dở dang. Vài lọn khói thuốc trắng uốn éo như những giải tơ đang toả lên cao v́ làn gió nhẹ. Vũ nh́n chăm chú vào chiếc ảnh, nước mắt anh dàn dụa, đôi vai anh hơi rụng động!
Tôi ngồi xuống bên Vũ, im lặng nh́n sự khổ đau của Vũ, tôi thương, tôi yêu Vũ, tôi cảm động với t́nh bạn thâm sâu của anh. Chính lúc này tôi mới biết được ngoài t́nh cốt nhục, t́nh yêu trai gái vợ chồng, người ta c̣n một mối t́nh nữa, đó là t́nh bạn tâm giao ! Theo tôi nó chỉ có và thể hiện được ở những con người sống trong túng thiếu và hiểm nguy mà thôi.
Ngoài khung cửa sổ, bầu trời đă xẩm tối, những bóng đèn đường đă thắp sáng, thỉnh thoảng vài cơn gió nhẹ làm rung động những lá cây cao su bên đường. Những tia sáng xuyên qua kẽ lá rung rinh làm người ta có cảm tưởng như những v́ sao lấp lánh trên bầu trời tối đen trong một đêm thiếu ánh trăng ! Trời lúc đó lấm tấm mưa rơi ! tạt những giọt mưa bám vào tấm kính cửa sổ, lăn tăn chạy dài xuống phía dưới. Tôi chợt h́nh dung đến những giọt nước mắt buồn tẻ của những dang dở, tang thương, vĩnh biệt mà nó được đến từ một cuộc chiến tranh đă kéo dài quá lâu !
Trong sự im lặng buồn bă đó. Ngẫu nhiên từ dưới căn gác trọ, giọng hát của cô bé, con gái con người chủ nhà vang lên :
'' Anh không chết đâu anh, anh chỉ về với mẹ mong con. Trong tim cô sinh viên hay buồn, thường nhắc đến những chiến công, chuyện nước mắt, uớt sân trường đại học, chuyện riêng anh riêng anh. ... Anh chỉ vừa bỏ cuộc đêm qua! Đâu cánh dù ôm gió, đây cánh dù ôm kín đời anh ! Ôi tiếng súng sau cùng đó, anh c̣n nghe tầm đạn đi không anh ? Anh không chết đâu anh, anh chỉ về với mẹ mong con ..!''
Bên ngoài trời vẫn mưa lất phất !
Hết
Lưu An Vũ ngọc Ruẩn
5/11/2023 ( Cải biên bản đằu tiên 11/25/2003 )
Vài hàng về tác giả :
Lưu An là bút hiệu của anh Vũ Ngọc Ruẩn. Anh Ruẩn sinh năm 1946 tại Xuân Trường, Nam Định, Việt Nam. Bút hiệu Lưu An & Thượng Xuyên Lộ, cựu học sinh Chu Văn An 59-66, tốt nghiệp Master về Food Sciences đại học Kagoshima, Japan 1977. Anh Ruẫn hiện đang sinh sống tại Thụy Sĩ. Cảm tưởng về thơ văn của Lưu An xin gởi về kamikawajiluan@yahoo.com
........
® "Khi phát hành lại thông
tin từ trang này cần phải có sự đồng ư của tác giả
và ghi rơ
nguồn lấy từ http://www.erct.com/"