|
Cười - Mười Thang Thuốc Bổ Bác sĩ Nguyễn Ư Đức “ Laughter is the most inexpensive and most effective wonder drug”. Bertrand Russel Ta thường nghe nói: “Cười bằng mười thang thuốc bổ ”, “Cười là dược phẩm tuyệt hảo”, hoặc “Cười mang vui cho người, cho ta”.. Những ư kiến về sự ích lợi của nụ cười với sức khỏe này không phải là khám phá mới lạ, nhưng khoa học thực nghiệm ngày nay đă chứng minh các nhận xét đó là đúng. Cụ Nguyễn Công Trứ của ta chẳng lấy nụ cười để giải cơn sầu: “Ngồi buồn mà trách ông Xanh, Vâng, làm cây thông ngạo nghễ vươn cao lên mà reo cười chẳng thú lắm sao. Cụ Nguyễn Khuyến th́: “ Được thua hơn kém lưng hồ rượu, để xóa bỏ mọi tỵ hiềm trách móc khen chê. Cụ Phan Bội Châu th́ lấy nụ cười để xóa bỏ mọi dị biệt, oán thù giữa con người với con người: “ Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế, Nhưng nhân ái hơn vẫn là nụ cười của mẹ hiền: “Ví mà tôi đổi thời gian được, Trần Trung Đạo Friedrich Nietzche triết lư “Trên thế gian, con người chịu nhiều đau đớn quá ghê gớm khiến họ bắt buộc phải sáng tạo ra tiếng cười” Nhà nhân chủng học Francois Rabelais th́ cho “Cười là đặc tính của con người”. Triết gia Pháp Henri Louis Bergson thêm “ Biết cười và biết chọc cười là hai đặc tính của con người và là một hiện tượng tích cực của xă hội” Vậy Cười là ǵ nhỉ? Theo Tự Điển Việt Nam của Nguyễn Như Ư, cười là “ tỏ rơ sự vui vẻ, thích thú bằng sự cử động môi hoặc miệng và có thể phát ra thành tiếng”. Các tác giả Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ định nghĩa cười là “nhích môi, há miệng, nhe răng, phát ra tiếng hay không để tỏ sự vui mừng hay một ư tứ ǵ”. Một tác giả khác giải thích “cười là một hành động tạo ra những âm thanh và cử động của mặt và thân thể, biểu thị một cách sôi nổi một sự thích thú, vui vẻ hoặc khinh bỉ”. Cười là một động tác bẩm sinh, xuất hiện ở bất cứ em bé nào sanh ra được dăm tuần lễ, dù các em chẳng may có bị tật nguyền khiếm khuyết thính thị. Bé mới sanh 10 ngày tới sáu tháng chưa biết nhột mà cảm thấy khó chịu khi ta cù vào chân. Sau tuổi đó, khi cù th́ bé lại lăn ra ngủ v́ không biết cách đối phó. Măi tới bốn tuổi bé mới biết nhột và cười khi ta cù găi vào chân. Nói chung, để được gọi là cười, phải có sự phối hợp của ba yếu tố: hơi thở thoát khỏi miệng từng hồi đứt đoạn; tiếng động do không khí chạm vào thanh quản và sự co giựt của bắp thịt trên mặt. Các bắp thịt này rất nhỏ, ngắn nhưng tương ứng với nhau: một cơ chuyển động th́ các cơ khác cũng phụ họa theo. Cười bắt đầu ở cửa miệng với sự nhếch mép làm chuyển động các bắp thịt ở miệng, mũi, má, quanh mắt. Chuyển động lan xuống khí quản, dây thanh âm, các bắp thịt ở bụng, hoành cách mô, phổi. Hơi thở thoát ra rồn rập và nếu kéo dài có thể đưa tới hụt hơi, ngộp thở. Những kiều cười Trên mặt có 15 cặp bắp thịt tham dự vào việc cười, trong khi đó th́ có tới 72 bắp thịt cần được vận dụng để nhăn nhó, khó chịu. Y lư và vơ thuật Đông phương cho là có cả trăm huyệt cười trên cơ thể, với ba huyệt chính: một nằm ở gan bàn chân, huyệt đại tiếu ở nách và huyệt kinh môn ở lưng. Tùy theo các bắp thịt co mà ta có những nụ cười khác nhau: nụ cười nửa miệng, cười miếng chi, chúm chím; cười duyên, cười t́nh, cười con mắt có đuôi; cười rúc rích với nhau như mấy bé gái nói vụng với nhau về mấy cậu trai cùng trường; cười kh́, cười hề hề thành thật v́ vui không hậu ư, vô thưởng vô phạt; cười khoái trá, cười gịn tạo không khí vui vẻ, sung sướng; cười hóm hỉnh ranh mănh nh́n vào mắt kẻ đối thoại như muốn tỏ rằng ḿnh đă biết cái bí ẩn, bề trái của họ; cười x̣a, cười huề bỏ qua mọi căng thẳng cho xuôi công việc; cười ngoại giao, cầu tài nịnh, cười lỏn lẻn, dă lă để được việc cho ḿnh; cười mát chế riễu, cười khẩy coi thường, cười nhạt không bằng ḷng, cười quỷ quyệt ngọt ngào nhưng đầy âm mưu xấu; cười tới chẩy nước mắt, văi đái và đau cả bụng; Lịch sử kim cổ đă có nhiều nụ cười đáng nhắc nhở như tiếng cười ô trọc, ngạo mạn củaVơ Tắc Thiên; cười khêu gợi của Dương Quư Phi; nụ cười thầm kín, huyền bí khi ẩn khi hiện trên bức tranh của thiếu phụ Joconde; nụ cười hứa hẹn của Điêu Thuyền khi chuốc rượu Lă Bố; cười vô tư, tự do của bầy trẻ vừa tan lớp học; cười đáng giá ngàn vàng của Bao Tự; cái cười khoái trá, liên tục đến chết của Tŕnh Giảo Kim trước t́nh đời đen bạc tráo trở; cười hà hà, khanh khách, the thé rồi ằng ặc của Bành Trưởng Lăo khi bị Hoàng Dung thôi miên; cười thỏa măn của Ngưu Cao khi nhẩy xuống sông bắt sống được tướng địch Ngột Duật.. Hoặc “ Miệng cười bừng nở hàm răng lựu; Và công dụng của Cười ra sao? Kinh nghiệm dân gian Việt Nam vẫn nói “Cười bằng mười thang thuốc bổ » Cách ngôn Ái Nhĩ Lan có câu » Một nụ cười thoải mái, một giấc ngủ ngon là các liều thuốc hữu hiệu nhất của các thầy thuốc.» Voltaire đă có ư kiến « Nghệ thuật của y học là giữ cho người bệnh được thoải mái để cho thiên nhiên làm hết bệnh » Thiên nhiên đây phải chăng là nụ cười Đă có nhiều quan sát, nghiên cứu thực nghiệm về công dụng của nụ cười với sức khỏe. 1- Ích lợi thể xác a-Với bệnh Tim Theo bác sĩ thần kinh tâm trí William Fry, chuyên viên về hài hước và sức khỏe, th́ đă có những chứng minh khoa học là sự cười đùa thích thú kích thích đa số các hệ thống sinh lư trong cơ thể. Một cơn cười rung bụng làm tim đập mau hơn, máu lưu thông dễ dàng hơn, các bắp thịt vận động co duỗi tốt hơn. Nó giống như một sự vận động và sau trận cười ta cảm thấy thư giăn thoải mái. Những nụ cười như vậy ngăn cơn suy tim bằng cách làm tâm thần thoải mái, nhẹ nhàng, tan biến buồn rầu, tức giận, giảm ứ đọng máu lưu thông tránh tai biến năo, làm giảm khó chịu v́ nan bệnh ung thư.. Trên Tạp san Y Học Hoa Kỳ JAMA ngày 12-7- 1984, bác sĩ Donald Black cho hay cơn cười vui tái tạo sự thăng bằng, kích thích máu lưu thông và tạo ra cảm giác thoải mái. Tại Đại Hội lần thứ 73 của hiệp Hội Tim Hoa Kỳ tại thành phố New Orleans, Hoa Kỳ, ngày 15 tháng 11 năm 2000, bác sĩ chuyên khoa Tim Mạch Michael Miller tŕnh bầy là người bị bệnh tim cười 40% ít hơn so với người cùng lứa tuổi không có bệnh tim. Họ thường ít nhận ra hoàn cảnh đáng cười hoặc là lợi dụng hoàn cảnh đó để thoát ra khỏi một khó chịu. Ngoài việc cười ít hơn , họ c̣n dễ giận hờn dù hoàn cảnh có tích cực, đáng vui. Theo bác sĩ Miller, cho tới bây giờ, để giảm nguy cơ lên cơn suy tim, ta thường giảm chất béo, vận động cơ thể, không hút thuốc lá. Nhưng trong tương lai, có lẽ lời khuyên để có một trái tim lành mạnh, sẽ gồm có vận động cơ thể, ăn uống đúng cách, giảm chất béo, không hút thuốc lá kèm theo một hoạt động hữu ích khác là cười đùa vui vẻ nhiều lần trong ngày. Người ta chưa biết tại sao cười ngừa được bệnh tim nhưng chắc chắn là sự căng thẳng tâm thần có liên hệ tới tổn thương viêm thành mạch máu rồi chất béo đóng trên động mạch vành, đưa tới lên cơn đau tim. Nên nhớ một trong những nguy cơ của cơn suy tim là căng thẳng, lo âu.. Khi tươi cười th́ ta cảm thấy tự tin, tích cực và kiểm soát được sự hoảng sợ và sẽ phục hồi mau hơn b- Với Huyết áp Nụ cười làm hạ huyết áp. Khi mới cười th́ huyết áp hơi nhích lên một chút. Nhưng sau một tràng cười, cơ thể đă thoải mái rồi th́ huyết áp giảm xuống c-Tăng sức đề kháng Cười tăng khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể. Theo Hội Tiếu Trị Liệu American Association for Therapeutic Humor, cười tăng sản xuất T cell chống lại vi khuẩn, tăng sức đề kháng, tăng hóa chất tốt trong cơ thể. d-Cười với viêm xương khớp Nhà báo Norman Cousins bị bệnh viêm cứng khớp đốt xương sống. Ông ta thấy mỗi ngày khi cười rung bụng mươi phút th́ giảm đau và ngủ thoải mái được hai giờ mà không cần dùng thuốc men ǵ. Theo Cousins, sự cười có tác dụng tốt vào tâm trí ông ta do đó giảm khó khăn bệnh hoạn. Cười làm thư giăn bắp thịt bằng cách tăng hóa chất catecholamine, hóa chất này lại kích thích tiết ra một chất giảm đau tự nhiên của cơ thể là endorphins. đ-Cười giảm cơn đau Nhiều bệnh viện đă áp dụng trị liệu bằng Cười như một thứ thuốc làm giảm đau đớn, lo âu ở bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối. Hiện nay có trên 1300 Câu Lạc Bộ Cười Laughter Club trên thế giới do bác sĩ Kataria bên Ấn Độ khởi xướng thành lập. Ta nhớ rằng có nhiều cơn đau cũng do cảm xúc mà ra và nếu ta ngâm ḿnh trong sầu bi, tự trách th́ cơn đau tăng, mà qua sự vui cười hớn hở th́ đau cũng giảm lần. e-Cười với hô hấp Cười làm hô hấp tốt hơn và giảm thán khí trong máu; tăng cường hệ miễn dịch, có nhiều huyết cầu tố chống lại nhiễm hô hấp; cung cấp nhiều dưỡng khí cho năo bộ, khiến ta suy nghĩ tốt hơn; giảm huyết áp, giảm u sầu; làm bắp thịt mạnh hơn. Có người đă nói rằng nếu ta thực hiện từ 100 tới 200 cơn cười mỗi ngày th́ sẽ mang lại ích lợi cho cơ thể tương đương với mươi phút chạy bộ. g-Cười với trí năo Những nụ cười giúp máu huyết lưu thông dễ dàng, do đó năo cũng được nuôi dưỡng đầy đủ. Các chức năng của năo hoạt động hữu hiệu hơn, con người tinh anh sáng suốt hơn. h-Cười với vận động cơ bắp Trong khi ta cười th́ các bắp thịt ở hoành cách mô, lồng ngực, trên mặt, trong ruột... đều chuyển động và trở nên mạnh mẽ, dẻo dai hơn, tiêu hóa thực phẩm hữu hiệu, dưỡng khí vào phổi nhiều...Cười cũng giup tiêu hao một số năng lượng dư thừa nằm trong các tế bào mỡ ở bụng, ở mông, tương tư như một lúc đi bộ. 2-Ích lợi Tinh thần Victor Hugo có nói : « Tiếng cười là ánh nắng mặt trời làm tan biến mùa đông trên gương mặt lạnh như tiền ». C̣n Arnold Glasgow th́ cho tiếng cười là viên thuốc an thần không có tác dụng phụ ». Các nghiên cứu cho hay, nụ cười làm giảm căng thẳng, làm tinh thần phấn khởi, làm thư giăn tâm hồn và giúp ta cảm thấy thoải mái. Óc hài hước thay đổi thái độ con người. Họ trở nên nhăn nhặn, hiền ḥa, dễ thương hơn. Không có óc hài hước, con người như ù ĺ, tŕ trệ, cau có Theo Joe Goodman, Giám Đốc Chương Tŕnh Hài Hước Humor Project, th́ một số kích thích tố tiết ra do căng thẳng đều bị cơn cười vui làm tan biến. Trong đời sống hàng ngày, ta không thể tránh được những phút căng thẳng, nhưng một cơn cười phá đều làm nó hết đi. Ta có thể tự hài hước mà không mất tiền mua, không cần gia nhập câu lạc bộ sức khỏe hoặc đi khám bác sĩ.. Ông ta đề nghị chúng ta lập một thư viện với nhiều phim, sách hài hước khác nhau. Khi thấy dấu hiệu buồn phiền th́ vào coi một đoạn phim, đọc một đoạn văn vui, để rồi cười phá lên. Freud coi cười là môn thuốc tẩy xổ ưu phiền. Darwin coi cười là đối nghịch với khóc mà khóc là dấu hiệu của phiền năo, đau đớn. Từ lâu, các nhà y học đă nhận thấy rằng những bệnh nhân yêu đời, tự tin và hy vọng đáp ứng thuận tiện hơn với điều trị và mau lành hơn người lúc nào cũng u sầu, than thân, nản ḷng. Voltaire có ư kiến tương tự: “Có người cười như lên cơn động kinh; người ta cũng nói có kẻ chết v́ cười; điều này tôi không tin lắm nhưng chắc chắn là có nhiều người chết v́ sầu thảm”. Tác giả Nguyễn Gia Thiều cũng đă viết: “ Giết nhau chẳng cái lưu cầu, 3-Cười với tương quan xă hội Nhà văn tiền phong Nguyễn Văn Vĩnh th́: “Việt nam ta có một thói lạ là thế nào cũng cười. Người ta khen cũng cười, người ta chê cũng cười. Hay cũng h́ mà dở cũng h́; phải cũng h́, quấy cũng h́. Nhăn răng h́ một tiếng, mọi việc hết nghiêm trang” Cười làm ta tự tin, yêu đời hơn, tăng giao hảo với mọi người. Nơi làm việc mà có sự ḥa thuận, vui vẻ th́ nhân viên làm việc với nhiều hiệu năng, giảm căng thẳng, tăng sản xuất và tăng t́nh cảm đẹp giữa người này với người khác. Nụ cười có sức mạnh hàn gắn mọi xích mích, bất ḥa, đổ vỡ v́ nụ cười mang con người xích lại với nhau, tạo ra quan hệ tốt. Có người đă nói « Nụ cười là khoảng cách ngắn nhất giữa hai con người ». Cười cũng cho ta một khoảng cách để lùi lại, một thời gian để suy nghĩ và đối phó với khó khăn rồi tiếp tục tiến tới. Làm sao để có nụ cười Cười là một xúc động lành mạnh dễ lan truyền, chứ không nguy hiểm như lây lan cúm gia cầm, cúm người. Đây là một hoạt động giải trí tự nhiên, không tốn tiền, không có tác dụng xấu, thích hợp cho mọi người, mọi tuổi. Chỉ một nụ cười nhỏ nhưng niềm vui có thể lan truyền khắp trái đất. Cho nên khi thấy một nụ cười, hăy tiếp nhận, đừng để nó lạc lơng và hăy tạo ra một dịch cười, khiến mọi người cùng nhiễm cái vui. Cũng may là rất ít người miễn nhiễm, dị ứng với cười, dù là đến từ ai. Để có óc hài hước, có nụ cười : Mỗi ngày hày t́m kiếm cơ hội để cười - Tăng tiếp xúc với nguồn hài hước - -Mỗi ngày dành mươi mười lăm phút để cười - -Khi nghe một câu chuyện cười thích thú th́ ghi lại - -Cười VỚI mọi người chứ không cười VỀ người ta. Người với người khác làm tan băng giá mà cười (diễu) về người khác là tạo ra băng đá. - Tránh nói chuyện buồn - Cười khi thấy thích hợp - Học cười ở trẻ em : tới tuổi mẫu giáo, các em cười 300 lần mỗi ngày, c̣n người lớn gịi lắm chỉ cười được 17 một ngày. Liêu có hà tiện quá không nhỉ ?!! Kết luận Nói về ích lợi của Cười đối với cơ thể th́ nhiều vô tận. Xin kết luận với câu nói của Steve Bhearman: “ Hài hước có sức mạnh chữa trị rất lớn đối với xúc động. Ta không thể vừa tức giận, sợ hăi, đau đớn khi ta đang ôm bụng cười phá lên” Và của Đức Đạt Lai Lạt Ma: “Nếu ta duy tŕ một t́nh cảm thân ái và đầy t́nh thương th́ tự nhiên cửa ḷng ta mở rộng. Qua cánh cửa đó, ta sẽ đối thoại dễ dàng với mọi người. Ta sẽ thấy rằng họ cũng như ta và từ đó ta sẽ sẵn sàng liên hệ với họ và tạo ra một t́nh bạn tốt, sẽ bớt đi sự e dè, không c̣n cảm giác sợ hăi, nghi ngờ, bất an”. Người Nhật mỗi buổi sáng đều chào đón b́nh minh với lời cầu nguyện và vỗ tay, như để khơi động mở màn cho một ngày mới. Chỉ với vỗ tay là tiếng gọi thể xác bừng tỉnh, làm ta thấy vui vẻ, sung sướng. Giá kề, ai cũng làm được như vậy, th́ thế giới sẽ tràn ngập những nụ cười... Bác sĩ Nguyễn Ư-ĐỨC Texas –Hoa Kỳ. www.bsnguyenyduc.com
|
