Câu Chuyện Thầy Lang
Bệnh Đau Mắt
Đỏ
Bác sĩ Nguyễn
Ư Đức
Kính gửi bác sĩ Nguyễn Ư Đức
Chúng tôi mới ở Việt nam về.
Hồi này bên nhà đang có dịch đau mắt đỏ, lan tràn tại nhiều tỉnh.
Tôi thấy tội nghiệp cho các cháu bé học sinh, đi học mà mắt cứ đỏ
hoe, không được chăm sóc chữa trị. Bác sĩ có thể viết một bài về
bệnh này, nhất là về cách pḥng ngừa và điều trị để gửi về cho họ
hàng bên nhà, giúp họ biết về bệnh để pḥng ngừa. Cảm ơn bác sĩ.
Phương Minh- San Antonio.
Chào bà Phương Minh
Thực ra th́ báo chí bên nhà cũng nói đến dịch đau
mắt đỏ này ở Việt nam khá nhiều rồi. Chúng ta sống ở Hoa Kỳ, bệnh
cũng ít khi xảy ra, v́ dân chúng biết cách đề pḥng cũng như cứ thấy
đỏ mắt là đi bác sĩ khám chữa ngay, cho nên bệnh ít thành dịch, như
ở bên nhà.
Theo lời yêu cầu, chúng tôi xin nói rơ về bệnh này,
để bà tùy nghi phổ biến. Xin nói thêm là bài viết chỉ có mục đích để
bà con hiểu thêm về bệnh chứ không có ư chữa bệnh. Nếu nghi bị bệnh
th́ nên đi bác sĩ để được khám xác định bệnh rồi điều trị.
Đau Mắt Đỏ (Pink Eye) hoặc Viêm Kết Mạc
(Conjunctivitis) là một bệnh truyền nhiễm của kết mạc (conjunctiva).
Kết mạc là một lớp tế bào mỏng bao phủ phía trước
của nhăn cầu và mặt trong của mi mắt. Kết mạc nằm trong mi mắt có
rất nhiều mạch máu, c̣n kết mạc trên nhăn cầu ít mạch máu cho nên
nom trong suốt.
Đau mắt đỏ có thể xảy ra ở cả người lớn lẫn trẻ em.
Có nhiều nguyên
ngân gây ra Đau mắt đỏ.
-Vi khuẩn như Staphylococci hoặc streptococci,
thường thấy ở trẻ em, rất lây lan qua sự tiếp xúc trực tiếp với
người bệnh.
Dấu hiệu bệnh gồm có mắt đỏ và sưng, nhiều khi
đóng ghèn, có mủ nhất là vào buổi sáng khi mới thức dạy.
-Nhiều loại virus như adenovirus, thường kết hợp
với các bệnh cảm lạnh, viêm họng hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên
như mũi, khí quản. Đây là trường hợp thường xảy ra ở Việt Nam hiện
nay.
Mắt bị đỏ có thể là ở một bên hoặc cả hai mắt với
nước mắt chảy ra rất nhiều và rất lỏng.
Đau mắt đỏ do virus lây lan rất mạnh qua tiếp xúc
thể chất. Bệnh nhân dụi mắt rồi sờ vào vật dụng nào đó như áo gối,
điện thoại. Người khác đụng vào vật đó là nhiễm virus mắt, v́ virus
c̣n khả năng gây bệnh ở ngoài không khí trong vài giờ.
Virus cũng có thể làm tổn thương giác mạc cornea,
kéo dài cả nhiều tuần lễ, khiến cho thị giác mờ đi.
-Do dị ứng với phấn của cây cỏ, nhất là vào cuối
mùa hè, đầu mùa Thu. Mắt bệnh nhân bị sưng đỏ, ngứa, chảy nước mắt,
nước mũi.
-Do các chất hóa học, như chlorine trong nước hồ
bơi, mỹ phẩm hoặc bị bụi bặm bắn vào mắt.
-Do vi khuẩn Chlamydia trachomatis
Ngoài mắt, vi khuẩn này cũng gây bệnh ở các bộ
phận khác của cơ thể và gây bệnh do quan hệ t́nh dục.
Nói chung, đau mắt đỏ thường không nguy hiểm,
nhưng gây khó chịu. Nếu được điều trị đúng lúc, đúng cách bệnh sẽ
khỏi hẳn.
Đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh
Bé sơ sinh có thể bị nhiễm với vi khuẩn trong cơ
quan sinh dục người mẹ, như với vi khuẩn bệnh lậu gonococcal hoặc
Chlamydia. Do đó ngay sau khi sanh, các cháu được nhỏ thuốc mắt để
tránh bị bệnh.
Điều trị
Điều trị tùy theo nguyên nhân gây ra bệnh.
1-Đau mắt đỏ do vi khuẩn
Bệnh do vi khuẩn thường được điều trị bằng thuốc
kháng sinh chloramphenicol dưới dạng thuốc nước nhỏ mắt hoặc thuốc
mỡ thoa lên nhăn cầu.
Mắt cần được lau rửa sạch sẽ với bông g̣n thấm
nước đun sôi để nguội để lau hết ghèn dỉ dính vào mí mắt.
B́nh thường, 64% trường hợp bệnh viêm đỏ mắt do vi
khuẩn tự hết trong ṿng 5 ngày, nhưng với kháng sinh, bệnh sẽ được
trị dứt và sớm lành.
2-Đau mắt do virus
Không có thuốc đặc trị cho bệnh viêm đỏ mắt do
virus nhưng thuốc mỡ nhỏ mắt giúp mắt bớt khó chịu hơn.
Ngoài ra nên chườm mắt với khăn mặt thấm nước lạnh
và uống thêm thuốc giảm đau như paracetamol, ibuprofen.
Trường hợp này rất dễ lây lan, cho nên cần áp dụng
kỹ càng phương pháp pḥng ngừa lan truyền bệnh như rửa tay, không
dùng chung khăn mặt. Trẻ em bị bệnh nên ở nhà trong vài tuần lễ đầu
để trành truyền bệnh sang các em khác.
Đôi khi bệnh kéo dài lâu ngày và cần nhỏ mắt với
thuốc có chất steroid, nhưng cần phải được bác sĩ chuyên khoa về mắt
ophthalmologist chỉ định và theo dơi.
3-Đau mắt đỏ do vi khuẩn chlamydia
Bệnh thường được điều trị với thuốc mỡ
chlorotetracycline nhỏ vào cả 2 mắt và thuốc viên uống tetracycline
để loại trừ hết vi khuẩn. Với trẻ em, dùng erythromycin thay cho
tetracycline, v́ thuốc này làm vàng răng.
4-Mắt đỏ do dị ứng
Bệnh có thể điều trị với thuốc nhỏ mắt chống dị
ứng như sodium cromoglicate trong vài tuần lễ. Đôi khi bệnh trầm
trọng, cần đến thuốc nhỏ có chất corticosteroid, nhưng cần được bác
sĩ nhăn khoa chỉ định.
Điều quan trọng là cần phải t́m ra chất gây ra dị
ứng để mà tránh xa chúng.
Khi nào cần đi bác sĩ để khám bệnh
Đi bác sĩ khi:
-Mắt vửa đỏ vừa rất đau.
-Rối loạn thị lực như mắt mờ hoặc chóa mắt với ánh sáng.
-Khi nghi là mắt bị nhiễm với virus các bệnh Herpes simplex hoặc
Herpes Zoster.
-Nhiễm với vi khuẩn không chữa khỏi với thuốc kháng sinh.
Pḥng ngừa
Đau mắt đỏ do dị ứng hoặc hóa chất không lây lan
nhưng do vi khuẩn hoặc virus đều dễ dàng truyền lan sang người khác
và có thể gây ra dịch bệnh. Do đó, người bệnh cần áp dụng một số các
phương thức pḥng ngừa như sau:
-Rửa tay với nước và xà bông.
-Tránh dụi tay lên mắt.
-Lau rửa nước mắt hoặc ghèn mắt nhiều lần trong ngày với khăn mặt
rồi giặt cho sạch hoặc lau bằng giấy lau mềm. Nhớ ném giấy đă dùng
vào thùng rác.
-Rửa tay sau khi nhỏ thuốc đau mắt.
-Không được dùng cùng lọ thuốc nhỏ mắt cho mắt bệnh và mắt lành.
-Giặt áo gối khăn trải giường, khăn tắm với nước nóng.
-Không dùng chung khăn tắm, khăn mặt, chăn gối với người khác.
-Không dùng chung bông phấn, bút kẻ lông mi và mỹ phẩm với người
khác.
-Không tắm hồ bơi khi bị đau mắt.
Ngoài ra khi ở gần người bị đau mắt đỏ cũng cần
rửa tay sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc dụng cụ cá nhân của họ,
rửa tay sau khi nhỏ thuốc đau mắt cho người bệnh.
Khi đă khỏi bệnh, nên vứt bỏ các mỹ phẩm, nước rửa
kính contact lense đă dùng trong khi bị bệnh.
Hiện nay chưa có vaccine ngừa bệnh Đau Mắt Đỏ.
Ngoài ra, một trường hợp Đau Mắt Đỏ chưa được y
giới xác định nhưng truyền thông đă nêu ra là Đau mắt đỏ do hôn lưỡi
vào nhăn cầu.
Trên tạp chí Las Vegas Guardian Express ngày 15
tháng 6, 2013, tác giả Jayeeta Shamsul có bài viết tựa đề
Eye-kissing Endangers Eyes Resulting in Oculolinctus and
Conjunctivitis. Tác giả cho hay bệnh khám phá ra ở nhiều học sinh
trung học bên Nhật, khi thay v́ hôn nhau ở miệng th́ họ đưa lưỡi hôn
liếm nhăn cầu, và cảm thấy nhiều gợi cảm dục t́nh hơn.
Bác sĩ nhăn khoa Robert Noecker ở Connecticut có
nhận xét rằng, “Mắt là bộ phận rất nhạy cảm của cơ thể và nhăn cầu
tạo ra cảm giác rất dễ chịu chẳng khác chi khi nhâm nhi “mút” đầu
ngón chân”. Do đó, lớp tuổi teen thích cảm giác đó”.
Hy vọng rằng hành động “eye-ball kissing” này chỉ
là do bồng bột của tuổi trẻ, không trở thành một thói quen tỏ t́nh
lan rộng.
Để “hai mắt là ngọc” không bị thêm một rủi ro bị
bệnh.
V́ như bác sĩ Robert Glatter, bệnh Viện Lenox- New
York,có ư kiến rằng đây là một hành động nguy hiểm v́ trong miệng có
nhiều virus, vi khuẩn. Nếu truyền sang mắt, chúng có thể gây ra
nhiễm trùng làm mủ nhăn cầu và mí mắt.
Bác sĩ Nguyễn Ư Đức
www.bsnguyenyduc.com
http://www.youtube.com/user/Drnguyenyduc/videos

Mời xem thêm
|