|
Câu Chuyện Thầy Lang “Tháng chín đôi mươi, tháng mười mồng năm”. Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Kính gửi Bác sĩ Nguyễn ý Đức Đọc sách cũ, cháu thấy có câu nói, Tháng 9 đôi mươi, tháng 10 mồng 5. Cháu không hiểu rõ ý nghĩa, xin bác sĩ giải thích. Xin cảm ơn bác sĩ.- Elise Kim. Chào Elise, Hai câu này nói tới những ngày có Rươi, một món ăn rất đặc biệt của vài tỉnh ở miền Bắc Việt Nam. Rươi là gì. Rươi là những sinh vật rất nhỏ nom giống con giun nhưng hai bên mình lại có nhiều lông và nhiều chất nhớt. Rươi tươi, màu hồng hoặc xám bạc, từng con rươi đều tăm tắp, bé chỉ bằng nửa cái đũa tre, dài chừng 5-7 cm. .Lông là bộ phận dẫn đường cho rươi đực và cái tìm đến nhau.Tiếng Việt còn gọi rươi là Rồng Đất, vì hình thù nom tựa như con rồng, mà lại có trong đất. Khoa học phân biệt rươi ra tới hơn 40 chủng loại khác nhau. Ngoài Việt Nam, rươi cũng có ở Indonesia, các quần đảo Samoa, Fji. Tại Việt Nam, rươi có nhiều ở các huyện Thanh Miện, Đông Triều tỉnh Hải Dương; một số địa phương ở Kiến An và Hải phòng, miền Nam thì vài địa phương như huyện Ba Động, Duyên Hải, Trà Vinh ở Trà Vinh cũng có rươi,; miền Trung thì tại hai xã Hưng Lợi và Hưng Nhân, tỉnh Nghệ An. Thường thường rươi xuất hiện vào ban đêm của những ngày 20 tháng 9 và 10 tháng 5 âm lịch. Trứng rươi đẻ từ năm trước, nằm trong đất, tới khi nước thủy triều lên cao vào các ngày này thì nở ra con và nhô lên khỏi mặt đất. Dân chúng thường đốt đèn ban đêm, dùng một loại lưới làm bằng vải màn mà vớt. Rươi được cho vào thùng rồi gánh về thủ đô Hà Nội, thị trấn Hải Phòng, Hải Dương mà bán.Tại Hà Nội hiện nay vẫn còn một con đường nhỏ mang tên Phố Hàng Rươi, mà người Pháp trước đây gọi là Rue Des Vers Blancs, Đường của những con sâu mầu trắng. Có nhiều cách để ăn rươi: hấp, rán, xào, chả rươi, mắm rươi. Chả rươi gồm thịt nạc băm nhỏ, trứng đánh nhuyễn, thì là tươi xanh, vài miếng vỏ quýt thái nhỏ li ti, ướp với nước mắm, hạt tiêu trộn với rươi. Đổ vào chảo rán nhỏ lửa, chả rươi có một hương vị rất đặc biệt, thơm lừng ra tới hàng xóm. Rươi hấp với mộc nhĩ, củ hành tươi, thì là, nước mắm vỏ quýt. Đây là món ăn thanh lịch, ngon lại có rất ít chất béo. Mắm rươi ăn với thịt he oba chỉ luộc kèm theo những ngọn rau thơm, rau riếp, thì ngon tuyệt trần gian. Rươi là món ăn quý hiếm, chỉ có mỗi năm một lần và trong vài ngày nên quý nhau mới thết nhau một bữa ăn rươi. Muốn có rươi ăn, thường thì phải đặt trước, vì số lượng rươi thì giới hạn, mà khách sành điệu muốn ăn lại nhiều. Có điều là khi ăn thì quên đi hình ảnh con rươi lúc còn sống, thân hình đỏ hỏn mà lông lại nhiều, phủ kín thân, nom mà sờ sợ. Ấy vậy mà có người biệt xứ cả nửa thế kỷ, về Hà Nội được bạn bè khi xưa dành cho một đĩa chả rươi, thì cảm động biết mấy. Rươi với văn học dân gian Dân gian ta đã có câu vè đố nhau về rươi như sau: Con gì bé tí tì ti? Hoặc các câu ca dao về rươi rất tình cảm như Tháng chín ăn rươi, tháng mười ăn nhộng, Hoặc, Bao giờ cho đến tháng mười, bát cơm thì trắng bát rươi thì đầy. Tình tự quê hương là như vậy đấy, Elise ạ. Chỉ tiếc một điều là quê hương mình bây giờ khác xưa quá nhiều, khác từ tình người tới chế độ, theo chiều hướng xấu nhiều hơn là tốt.Thật đáng buồn! Bác rất xúc động khi thấy cháu tuy ở thế hệ sau mà còn tưởng nhớ tới quê hương. Chúc cháu mọi sự bình an. Bác sĩ Nguyễn Ý Đức.
www.bsnguyenyduc.com
Mời xem thêm
|
