Về thể thức bầu cử Tổng thống Mỹ theo Đại Cử tri Đoàn

Phần 2

Phạm Vũ Thịnh

United States Electoral College - Wikipedia

Cảm ơn ERCT đă đăng bài viết (Phần 1)

http://erct.com/2-ThoVan/PV-Thinh/Dai-Cu-Tri-doan.htm

Và cảm ơn các anh chị đă đọc và cho ư kiến.

Chủ đích của bài viết không phải để thông tin chi tiết về thủ tục bầu cử, mà để b́nh luận về tính cách của thể thức bầu cử theo Đại Cử tri Đoàn; hơn nữa, không phải để tiên đoán những ǵ sẽ xảy ra trong lần bầu cử này, mà để t́m hiểu xem những ǵ có thể xảy ra, ở bất cứ lần bầu cử nào.

Về việc kiểm, tổng kết và công bố phiếu bầu của Đại Cử tri Đoàn vào ngày 06 tháng Giêng 2021, mà tôi đă đề cập ở mục (9) trong bài viết, tôi nghĩ Sempai/Chị Đào Tơ đă hỏi và trả lời rồi. Chị viết: “Nhưng, giả sử một đảng (CH hay DC) mà nắm đa số cả thượng lẫn hạ viện, th́ nếu ứng viên tổng thống của họ thua, họ sẽ dùng thủ đoạn này để cướp cái ghế tổng thống về cho đảng ḿnh”.

Xin đồng ư với Chị là điều này có thể xảy ra. Khả dĩ cả trên thực tế chứ không phải chỉ trên lư thuyết. Xác suất xảy ra không phải là số không. Không ai có thể quả quyết thuyết phục được là không thể xảy ra.

*

Thử khảo sát kịch bản sau đây, tạm gọi là kịch bản Hades, với thiết định là báo chí đă loan tin ứng viên Dân chủ thắng phiếu Đại Cử tri Đoàn, và cả hai viện đều do đảng Cộng ḥa chiếm đa số:

Như Chị viết: “ngày Jan 6 này, sau khi kết quả số phiếu cử tri đoàn mà đương kim phó tổng thống vừa mở ra đọc và sau đó đưa cho cả thượng viện và hạ viện đọc, th́ có ít nhất 1 dân biểu và 1 thượng nghị sĩ thách thức và phản đối kết quả đó. Lưỡng viện sẽ phải trở về vị trí riêng của ḿnh thảo luận, phát biểu ư kiến, trong thời gian tối đa 2 tiếng đồng hồ. Sau đó thượng viện và hạ viện sẽ bỏ phiếu riêng, là chống hay thuận với kết quả của cử tri đoàn, bên nào có nhiều phiếu hơn (simple majority) th́ bên đó thắng.

Cụ thể là Phó Tổng thống đương nhiệm mở, kiểm từng lá phiếu Đại Cử tri, của từng tiểu bang theo thứ tự A,B,C, và quyết định từng lá phiếu là hợp lệ hay không. Một dân biểu cùng một Thượng nghị sĩ đệ đơn chống việc tiếp tục tổng kết phiếu Đại Cử tri Đoàn v́ lư do các phiếu bất hợp lệ, hoặc lư do các sai phạm trong việc đầu phiếu Đại Cử tri, từ các tiểu bang, chẳng hạn Wisconsin, Pennsylvania, Georgia, ...

Hai Viện họp bàn và biểu quyết.
Thượng viện với đa số là Cộng ḥa đồng ư chống.
Hạ viện th́ cũng Cộng ḥa chiếm đa số, do đó cũng bỏ phiếu chống.

Như Chị viết: “Đến đây, có nghĩa là kết quả phiếu cử tri đoàn qua quá tŕnh bầu cử vừa diễn ra bởi toàn dân trong nước sẽ bị quăng vào sọt rác, nếu cả hai thượng và hạ viện đồng ư chống như nhau.

Theo Tu Chính Án 12 - Hiến pháp: sau đó, hai Viện sẽ tổ chức bầu cử Tổng thống và/hoặc Phó Tổng thống theo cách thức sau đây:

* Nếu không có ứng viên Tổng thống nào đạt đủ số phiếu Đại Cử tri hợp lệ trên 270, th́ Hạ viện sẽ bầu Tổng thống từ ba ứng viên đă được phiếu cao nhất từ Cử tri phổ thông toàn quốc. Mỗi tiểu bang chỉ được bỏ một phiếu mà thôi, bất luận đang có bao nhiêu dân biểu. Người được phiếu nhiều nhất (majority vote) sẽ là Tổng thống tân cử. (Hiện tại trong Hạ viện, đảng Cộng ḥa nắm được số tiểu bang nhiều hơn đảng Dân chủ).

* Nếu không có ứng viên Phó Tổng thống nào đạt đủ số phiếu Đại Cử tri hợp lệ trên 270, th́ Thượng viện sẽ bầu Phó Tổng thống từ hai ứng viên đă được phiếu cao nhất từ Cử tri phổ thông toàn quốc. Mỗi Thượng nghị sĩ được bỏ một phiếu. Người được phiếu nhiều nhất (majority vote) sẽ là Phó Tổng thống tân cử.

Rốt cuộc, kịch bản này đưa đến chuyện kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ bị xóa bỏ rồi Quốc hội liên bang bầu chọn và công bố kết quả ngược lại: ứng viên đảng Cộng ḥa thắng cử.

Đúng như Chị đă viết: “giả sử một đảng (CH hay DC) mà nắm đa số cả thượng lẫn hạ viện, th́ nếu ứng viên tổng thống của họ thua, họ sẽ dùng thủ đoạn này để cướp cái ghế tổng thống về cho đảng ḿnh”.

Có thể quả quyết thuyết phục rằng kịch bản Hades này không thể xảy ra được không?

*

Và đó là mưu đồ cuối cùng của phe Trump. Trong lần bầu cử này.

Hiện tại có nhóm dân biểu liên bang Mo Brooks, Matt Gaetz, Jody Hice, Jim Jordan, Andy Biggs và dân biểu tân cử Marjorie Taylor Greene (được đám QAnon chuyên trị các thuyết âm mưu ủng hộ), tất cả đều thuộc đảng Cộng ḥa, đă họp bàn kế hoạch thực hiện chống đối, sau khi Mo Brooks (từ bang Alabama) tuyên bố sẽ chống việc tổng kết phiếu Đại Cử tri Đoàn trong ngày 06 tháng Giêng 2021. Nhóm này dự định sẽ chống phiếu bầu Đại Cử tri của ít nhất là sáu (6) tiểu bang đă bầu cho đảng Dân chủ. Buổi họp này đă có cả Phó Tổng thống Mike Pence tham gia, tuy theo lời Mo Brooks th́ chỉ để giải thích về thủ tục làm việc trong ngày đó mà thôi. Nhóm này bị báo chí đặt tên là GOP Doofus Caucus – Nhóm Dân biểu Ngốc của Đảng Cộng ḥa (có lẽ là từ kư giả Joan Walsh của Tuần báo The Nation vốn không mấy mặn mà với phía bảo thủ).

Và mới đây, đă có Thượng nghị sĩ tân cử thuộc đảng Cộng ḥa là Tommy Tuberville, cũng từ bang Alabama, tỏ ư có thể tham gia vào cuộc chống đối này. Tommy Tuberville sẽ tuyên thệ nhậm chức vào phiên họp Quốc Hội mới vào ngày 03 tháng Giêng 2021, vừa kịp để có thể tham gia chống đối.

Lại nữa, trong ngày tổng kết phiếu đó, Tu Chính Án 12 - Hiến pháp cho phép Phó Tổng thống Mike Pence thực thi việc mở đếm, kiểm phiếu và xác nhận hay phủ quyết từng lá phiếu Đại Cử tri. Hiến pháp lại không nói rơ chi tiết phiếu Đại Cử tri như thế nào là bất hợp lệ để có thể bị phủ quyết. Phó Tổng thống sẽ là người được hay bị chú mục đặc biệt trong ngày đó. Mike Pence đă cần mẫn pḥ trợ Tổng thống Trump từ hơn bốn năm nay, gần đây bị Trump phàn nàn, và bị áp lực nặng nề từ phe Trump lên tiền đồ thậm chí sinh mệnh chính trị của ḿnh. Trump hẳn sẽ coi chuyện Mike Pence công bố Joe Biden thắng cử là hành vi phản bội ghê tởm nhất.

*

Dựa trên t́nh h́nh hiện nay, thử tiếp tục khảo sát kịch bản sau đây, tạm gọi là kịch bản Hell, chỉ khác kịch bản Hades ở chỗ thiết định: lần này đảng Dân chủ chiếm đa số trong Hạ viện, đúng như hiện t́nh ở Mỹ:

Cũng bắt đầu từ Phó Tổng thống đương nhiệm Mike Pence mở, kiểm từng lá phiếu Đại Cử tri, của từng tiểu bang theo thứ tự A,B,C, và quyết định từng lá phiếu là hợp lệ hay không. Dân biểu Mo Brooks và Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville đệ đơn chống việc tiếp tục tổng kết phiếu Đại Cử tri Đoàn v́ lư do quá nhiều phiếu bất hợp lệ, và các lư do khác mà nhóm Doofus Caucus đă chuẩn bị sẵn về các sai phạm trong việc đầu phiếu Đại Cử tri, từ sáu tiểu bang Wisconsin, Pennsylvania, Georgia, Nevada, Arizona, Michigan.

Hai Viện họp bàn và biểu quyết.
Thượng viện với đa số là Cộng ḥa đồng ư chống.
Phần Hạ viện mới bắt đầu nhiệm kỳ ở thời điểm 03 tháng Giêng 2021, số dân biểu thuộc đảng Dân chủ chỉ c̣n là 222 - 223, hơn ngưỡng đa số 218 có 4 - 5 người mà thôi. Như vậy chỉ cần một số dân biểu Dân chủ chừng 5 - 6 người, bị mua chuộc hay v́ tính toán lợi hại cho cá nhân trong t́nh thế mới, trở cờ đồng ư chống, là đủ để cho cả Hạ viện cũng cho kết quả giống như Thượng viện.

Sau đó th́ giống hệt như kịch bản Hades nói trên: hai Viện sẽ tổ chức bầu cử Tổng thống và/hoặc Phó Tổng thống, rốt cuộc cả Tổng thống và Phó Tổng thống tân cử đều là ứng viên của đảng Cộng ḥa!

Có thể quả quyết thuyết phục rằng kịch bản Hell này không thể xảy ra được không?

*

Mấu chốt của kịch bản Hell này là chuyện có thể có hay không “một số dân biểu Dân chủ chừng 5 - 6 người, bị mua chuộc hay v́ tính toán lợi hại cho cá nhân trong t́nh thế mới, trở cờ đồng ư chống”.

Thực tế, thế nào mà chẳng có những dân biểu Dân chủ (Cộng ḥa cũng thế thôi) đă hay đang bất măn với đảng của ḿnh, muốn t́m cơ hội tiến thân ngon lành hơn, dưới bóng cờ của đảng khác. Đảng Trump đang lên như diều gặp gió suốt bốn năm nay, và dù gặp cơn băo covid-19, vẫn c̣n biểu dương được lực lượng ghê gớm của 74 triệu Cử tri Mỹ ủng hộ Trump, mà đa số chính trị gia đảng Cộng ḥa vẫn c̣n run sợ cho tiền đồ / sinh mệnh chính trị của ḿnh. Tổng thống Trump đă tung hoành lũng đoạn không chỉ hành pháp, mà cả lập pháp, tư pháp, cả truyền thông nữa trong bốn năm qua, như vào chỗ không người, nào có ai cản được đâu. Đảng Trump c̣n đang mưu đồ cho kỳ bầu cử mid-term 2022 và bầu cử Tổng thống 2024 với Save America PAC. T́nh thế mới trong ngày 06 tháng Giêng 2021 là một cơ hội bằng vàng cho các chính trị gia kiếm chức, kiếm thế lực và kiếm tiền.

Từ trước đến nay, không hiếm những chính trị gia từ đảng Dân chủ đă nhảy qua đảng Cộng ḥa hay ngược lại. Chính Trump là một người như thế, từ đảng Dân chủ nhảy qua đảng Cộng ḥa. Mà chuyện trở ngược 180 độ kiểu Lindsey Graham, Ted Cruz,... thuộc đảng Cộng ḥa, từ chửi Trump kịch liệt qua pḥ Trump cuồng nhiệt, cũng không hiếm. Đều là v́ thời cơ / cơ hội chính trị, chưa kể tài chính.

Chính trị gia, dù thuộc đảng nào đi nữa, cũng chuyên nghề thương lượng, mặc cả; họ cần tiền để làm việc, trước nhất là để thắng cử. Cứ nh́n vào con số tiền bạc ngân quỹ vận động bầu cử ở bất cứ cấp nào, cá nhân nào ở Mỹ, cũng biết tiền là điều kiện căn bản, bất khả khuyết, quan trọng nhất đối với các chính trị gia. Chuyện tiền bạc tranh cử viết bằng những con số thiên văn này là đặc điểm rất Mỹ, lại không thể nói là ưu điểm của nền dân chủ Mỹ. Và có thể đến 90% chính trị gia là có thể thay đổi lập trường, nếu được trả đúng giá. Tùy theo cấp giá mà dân biểu có thể nhảy qua đảng khác, hay bỏ phiếu ngược với lập trường của đảng.

Thử tính rộng lượng cho giá một phiếu bầu dân biểu Dân chủ hùa theo Đảng Trump trong ngày định mệnh đó, là chừng 1 đến 5 triệu Mỹ kim. Cần cỡ 6 phiếu Hạ viện, như vậy cần từ 6 đến 30 triệu Mỹ kim là đủ. Theo tin mới đây th́ phe Trump đă thu gom được 250 triệu Mỹ kim, mà mới chi có 15 triệu cho hơn 50 vụ kiện tụng vừa rồi; c̣n giữ đến 235 triệu, dư sức để mua cỡ bốn chục chứ nói chi chỉ 6 phiếu Hạ viện!  

Hell ! Địa ngục có thể có thật lắm chứ.

*

Thực tế hiện nay th́ việc chống đối này thật đúng ư Tổng thống đương nhiệm Trump. Bất chấp kết quả sẽ ra sao, khi có chống đối mà hai Viện phải họp lại để quyết định th́ sẽ bộc lộ rơ ràng thế đứng của mỗi dân biểu hay nghị sĩ của đảng Cộng ḥa: có tiếp tục pḥ Trump hay phản Trump, ngay trước mắt Trump và lực lượng Cử tri theo Trump đến cùng. Trump sẽ dựa vào đó mà tính chuyện xử trí và đặt kế hoạch về sau. T́nh h́nh là đại đa số dân biểu nghị sĩ Cộng ḥa vẫn c̣n sợ hăi thế lực của Trump, qua con số 74 triệu phiếu đă bầu cho Trump, và những hành vi chưa bao giờ có mà vẫn không bị ai lên án thậm chí c̣n được ngưỡng mộ hay cổ vũ, của Trump.

Chuyện bầu cử Tổng thống Mỹ kỳ này không thể chấm dứt trước ngày 06 tháng Giêng năm 2021. Phần lớn nguyên nhân là v́ thể thức bầu cử Tổng thống theo Đại Cử tri Đoàn. Nền dân chủ Mỹ c̣n đang bị thử thách, ngay trước mắt mọi người trên thế giới.

Và tôi đồng ư với những điều anh Nghiêm Nguyễn viết:

Hiến pháp Hoa Kỳ thật ra có nhiều kẽ hở. Một kẽ hở khác là thẩm phán TCPV thay v́ được dân bầu lại do  TT đề cử và chuẩn thuận bởi Thượng Viện. Như vậy ngành tư pháp không c̣n được độc lập mà bị chi phối bởi hành pháp và lập pháp. Rồi chuyện một TT sắp măn nhiệm được quyền ân xá một loạt những kẻ thân cận hay đồng minh của ông ta mà h́nh như không có một hạn chế nào. Những kẽ hở hay lỗ hổng này dần dần tạo thành những vết nứt to lớn, đủ để có thể giật sập bức tường dân chủ HK vào một ngày nào đó. Đây là điều mà người dân HK cần phải quan ngại.”
Nhưng đó là những vấn đề khác, cần nhiều thời gian và chi tiết.

Phạm Vũ Thịnh
27 Dec. 2020

 


® "Khi phát hành lại thông tin từ trang này cần phải có sự đồng ư của tác giả 
và ghi rơ nguồn lấy từ www.erct.com"

Cảm tưởng, ư kiến xin gởi về  t4phamvu@hotmail.com