Greta Thunberg trước Quốc hội Mỹ 2021

Greta Thunberg
Phạm Vũ Thịnh dịch

 

Lời người dịch:

Tháng 8 năm 2018, Greta Thunberg, nữ sinh Thụy Điển 15 tuổi, bắt đầu đứng trước ṭa nhà Quốc hội Thụy Điển cầm bảng kêu gọi “Băi khóa v́ Biến đổi Khí hậu” suốt ngày, mỗi thứ Sáu trong tuần. Không lâu sau đó, học sinh khắp nơi đă hưởng ứng bằng những hoạt động tương tự, tạo nên phong trào toàn thế giới gọi là “Fridays for Future – Thứ Sáu cho Tương lai” tổ chức học sinh bỏ giờ học để biểu t́nh đ̣i hành động khẩn cấp về biến đổi khí hậu toàn cầu. Sau khi Greta Thunberg diễn thuyết ở United Nations Climate Change Conference – Hội nghị Biến đổi Khí hậu của Liên hiệp quốc năm 2018, mỗi tuần đều có băi khóa biểu t́nh ở nơi này nơi kia trên thế giới. Trong năm 2019, đă có nhiều cuộc biểu t́nh đồng loạt ở nhiều đô thị tổng cộng hàng triệu học sinh tham gia.

Tháng tư 2021, Greta Thunberg Foundation đă ủng hộ 100 ngàn Euros cho WHO Foundation để mua covid vaccine, và kêu gọi mọi quốc gia và doanh nghiệp sản xuất chia sẻ vaccine để mọi người trên thế giới được chủng ngừa, thực hiện “vaccine equity - công bằng về vaccine”.

Dưới đây là bản dịch Diễn văn của Greta Thunberg, 18 tuổi, trước Quốc hội (Hạ viện) Mỹ 22 tháng tư 2021.

 

*

Trước hết, xin cảm ơn quư vị đă mời tôi đến, và tổ chức buổi điều trần này. Tôi không đại diện cho bất kỳ lợi ích tài chính hoặc chính trị nào. Tôi không phải là người vận động hành lang, v́ thế tôi không thể thương lượng, giao dịch hay thỏa hiệp ǵ được. Tôi không có ǵ để cung ứng cho quư vị, mà tôi cũng chẳng phải là một nhà khoa học. Tất cả những ǵ tôi có thể làm được là thúc giục quư vị lắng nghe và hành động theo khoa học, và sử dụng thường thức mà thôi. Thậm chí tôi cũng không giải thích lư do tại sao chúng ta cần thực hiện những thay đổi thực sự quyết liệt, và giảm thiểu kịch liệt lượng khí thải nhà kính, tương xứng với khả năng tối đa của khoa học hiện nay. Đă là năm 2021 rồi đấy. Vậy mà thực tế là chúng ta vẫn c̣n đang phải thảo luận, và thậm chí c̣n tệ hơn nữa là chúng ta vẫn c̣n trợ cấp cho nhiên liệu hóa thạch một cách trực tiếp hoặc gián tiếp bằng tiền đóng thuế của người dân, th́ thật là một điều ô nhục. Đó là bằng chứng rơ ràng rằng chúng ta đă chẳng hiểu ǵ cả về t́nh trạng khẩn cấp về biến đổi khí hậu.

Chỉ cần so sánh cái gọi là các chính sách khí hậu hiện hành với khả năng tổng quát của khoa học hiện tại, quư vị thấy rơ rằng đă có một khoảng cách khổng lồ. Khoảng cách giữa những ǵ chúng ta đang làm và những ǵ thực sự cần phải làm, để duy tŕ mục tiêu dưới 1,5 độ C, vẫn đang ngày càng mở rộng thêm. Và một thực tế đơn giản, một thực tế khó ở là nếu chúng ta thực hiện đúng những lời hứa và cam kết của chính chúng ta trong Hiệp ước Khí hậu Paris (2015), th́ ngay bây giờ đây, chúng ta phải chấm dứt trợ cấp cho nhiên liệu hóa thạch, ngừng mọi thăm ḍ và khai thác mới, thoái vốn hoàn toàn khỏi nhiên liệu hóa thạch, và giữ yên carbon trong ḷng đất. Đặc biệt là nước Mỹ, tính đến thực tế là nước phát thải khí nhà kính nhiều nhất từ trước đến nay. Và cần nói rơ rằng đấy chẳng phải là ư kiến cá nhân của tôi, mà là những ǵ khoa học vạch ra rơ ràng.

Mà thật ra, đấy chỉ là nỗ lực tối thiểu cần thiết để khởi động quá tŕnh chuyển đổi bền vững nhanh chóng. Vậy mà có vẻ bị xem như (giới trẻ) chúng tôi đang đ̣i hỏi quá nhiều, và quư vị tất nhiên sẽ bảo rằng chúng tôi ngây thơ, điều đó không sao cả, nhưng ít nhất th́ chúng tôi cũng không ngây thơ đến mức tin rằng mọi chuyện sẽ tiến hành suôn sẻ nhờ vào các quốc gia và các công ty thiết định vài mục tiêu xa vời, mơ hồ, thiếu hụt; mà không cần có bất kỳ áp lực thực sự nào từ giới truyền thông và công chúng. V́ vậy, quư vị cứ chọn thực hiện nỗ lực tối thiểu đó, hay quư vị sẽ phải bắt đầu giải thích cho con cháu của quư vị và những người đáng kể nhất, lư do tại sao quư vị lại đầu hàng về mục tiêu 1,5 độ C, tại sao quư vị bỏ cuộc mà không có chút cố gắng nào cả.

Điều tôi muốn nói ở đây là không giống như quư vị, thế hệ chúng tôi sẽ không bỏ cuộc trước khi chiến đấu. Và thành thật mà nói, tôi không tin trong một phút giây nào, rằng quư vị sẽ thực sự làm điều này. Khủng hoảng khí hậu không có mặt trong các cuộc tranh luận công khai ngày nay. Và v́ nó không thực sự có mặt, và mức độ nhận thức chung về khủng hoảng khí hậu xuống thấp đến mức phi lư như thế nên quư vị sẽ vẫn tiếp tục thoát được mà thản nhiên tiếp tục đóng góp vào việc phá hủy điều kiện và môi trường sống trong hiện tại và cả tương lai.

Tôi biết ḿnh không phải là người phải đặt câu hỏi ở đây, nhưng có một điều tôi thực sự thắc mắc. Quư vị thành thực tin rằng những người nắm quyền lực như quư vị sẽ thoát được trong bao lâu? Quư vị nghĩ ḿnh có thể tiếp tục bỏ mặc cuộc khủng hoảng khí hậu, t́nh trạng bất công toàn cầu, và lượng khí thải kỷ lục trong lịch sử này trong bao lâu nữa mà không bị bắt phải chịu trách nhiệm?

Hiện giờ quư vị có thể thoát được đấy, nhưng sớm muộn ǵ th́ công chúng sẽ nhận ra được quư vị đă làm ǵ trong suốt thời gian qua. Đó là điều không thể tránh khỏi. Quư vị đang c̣n có thời gian để làm những điều đúng, phải, và lưu lại cho con cháu những di sản của ḿnh, thế nhưng khoảng thời gian đó sẽ không kéo dài lâu được. Rồi chuyện ǵ sẽ xảy ra sau đó? Chúng tôi, các thế hệ trẻ, là những người sẽ viết về quư vị lên sử sách. Chúng tôi là những người quyết định quư vị sẽ được ghi nhớ như thế nào về sau này. V́ vậy, lời khuyên của tôi dành cho quư vị là hăy lựa chọn một cách khôn ngoan. Cảm ơn quư vị.

Phạm Vũ Thịnh dịch
25 Apr 2021

 


® "Khi phát hành lại thông tin từ trang này cần phải có sự đồng ư của tác giả 
và ghi rơ nguồn lấy từ www.erct.com"

Cảm tưởng, ư kiến xin gởi về  t4phamvu@hotmail.com