

Chống Biến đổi Khí hậu
bằng lời nói suông
Greta Thunberg
Phạm Vũ Thịnh
dịch
Lời người dịch:
Diễn đàn Youth4Climate
với sự tham gia của 400 thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 18 đến 29
từ 197 quốc gia, đă được tổ chức ở Milan, Italy ngày 28 tháng 9 năm
2021, hai ngày trước khi hàng chục Bộ trưởng trên thế giới họp
Hội nghị Thượng đỉnh tiền-COP26 về khí hậu tại Milan, để chuẩn
bị cho cuộc đàm phán toàn cầu về khí hậu COP26 ở Glasgow vào tháng
11-2021. Chủ tịch COP26 là ông Alok Sharma đă có mặt và chủ tŕ cuộc
họp của các Bộ trưởng.
Tại Diễn đàn Youth4Climate, diễn giả Greta
Thunberg, nhà hoạt động khí hậu 18 tuổi người Thụy Điển, phát
biểu rằng tất cả hành động về khí hậu trong
suốt 30 năm qua của các nhà lănh đạo thế giới đă chỉ là "blah, blah,
blah" - những lời nói suông, những hứa hẹn không được thực hiện.
Một nhà hoạt động từ Uganda, Vanessa Nakate,
nói rằng các nước “đang phát triển” vẫn c̣n đang chờ đợi các nước
“giàu có” thực hiện những lời hứa tài chính về biến đổi khí hậu.
Thập niên trước đây, các nhà lănh đạo ở các quốc gia “phát triển” đă
đồng ư chuyển tiền cho các quốc gia “đang phát triển” để giúp giảm
lượng khí thải carbon và đối ứng với khủng hoảng biến đổi khí hậu.
Lời hứa đó đă được tái-xác-nhận vào năm 2015 tại Paris, nơi
các nhà lănh đạo thế giới một lần nữa đồng ư
chuyển 100 tỷ USD mỗi năm kể từ 2020. Thời hạn đó đă bị bỏ lỡ vào
năm ngoái, 2020.
"Chúng tôi vẫn c̣n đang chờ đợi", Nakate nói,
vạch ra rằng “châu Phi thải khí nhà kính rất ít nhưng lại đang ở
tuyến đầu của tai họa biến đổi khí hậu.”
Sau đây là bản dịch diễn văn của Greta Thunberg,
các ḍng in nghiêng là phụ-chú của người dịch. Có thể xem
video tại đây:
Greta Thunberg's Full Keynote Speech at Youth4Climate
Pre-COP26
https://www.youtube.com/watch?v=n2TJMpiG5XQ
|
|
*
Biến đổi khí hậu không chỉ là một nguy cơ.
Trên hết, đó là một cơ hội để khởi công xây dựng một
hành tinh xanh hơn, sạch hơn và khỏe mạnh hơn, cho tất cả mọi
người. Chúng ta phải nắm lấy cơ hội này, để có thể đạt được
kết quả mọi bên đều có lợi, trong cả việc bảo tồn hệ sinh thái lẫn
việc phát triển với phẩm chất cao.
Chống biến đổi khí hậu đ̣i hỏi sự hợp tác, sáng kiến và ư chí
(của mọi người) để thực hiện những thay đổi mà thế giới cần
đến. Để làm được việc này, chúng ta cần phải thực hành những ǵ
chúng ta nói ra.
Chung sức nhau, chúng ta có thể làm được.
Khi tôi nói “biến đổi khí hậu”, các bạn nghĩ đến những ǵ?
Tôi nghĩ đến việc làm, những việc làm xanh. Việc làm
xanh!
Chúng ta phải t́m ra một quá tŕnh chuyển đổi suôn sẻ hướng tới
một nền kinh tế ít carbon.
Thế mà chúng ta đang nghe những lời ǵ nào?
“There is no planet b” (Không có hành tinh b dự bị nào
đâu). Không có hành tinh b ... blah blah blah blah blah
blah blah! (nhắc đến lời Tổng thống Pháp Emmanuel Macron).
Hoặc là:
“This is not about some expensive politically correct green act
of bunny hugging” (Đây không phải là chuyện hành động xanh
đúng điệu chính trị mà tốn tiền của bọn ôm cây ôm thỏ)...
blah blah blah! (nhắc đến lời Thủ tướng Anh Boris
Johnson)
build back better
(xây dựng lại tốt hơn)... blah blah blah! (nhắc
đến lời Tổng thống Mỹ Joe Biden)
Những là:
green economy
(nền kinh tế xanh)... blah blah blah
net zero
(thực chất zero khí thải) đến năm 2050 ... blah blah
blah
net zero
... blah blah blah
climate neutral
(trung tính về khí hậu)...
blah blah blah ...
Đấy là tất cả những ǵ chúng ta nghe được từ những người được
gọi là lănh đạo của chúng ta: những lời nói suông! Những lời
nói nghe có vẻ tuyệt vời nhưng thực tế cho đến nay đă chẳng đưa
đến hành động nào! Hy vọng và ước mơ của chúng ta ch́m ngộp
trong những lời nói và lời hứa suông của họ!
Tất nhiên chúng ta cần có đối thoại xây dựng, nhưng cho đến nay
th́ họ đă có 30 năm nói suông blah blah blah rồi mà đă đưa
chúng ta đến đâu nào?
Thực tế là hơn 50% tổng lượng khí thải CO2 trên thế giới đă thải
ra kể từ năm 1990, và một phần ba là đă thải ra kể từ năm 2005.
Tất cả đă xảy ra ngay trong lúc truyền thông đại chúng
liên tục loan tin về những ǵ các nhà
lănh đạo tuyên bố là họ sẽ làm, thay v́ vạch ra những ǵ họ
thực sự đang làm; và rồi sau đó vẫn chẳng bắt các nhà lănh đạo
ấy phải chịu trách nhiệm ǵ về việc làm của họ, hoặc đúng hơn, là
về chuyện họ chẳng làm ǵ ráo cả.
Tuy nhiên, xin đừng hiểu sai ư tôi, chúng ta vẫn c̣n có thể làm
được. Thay đổi không chỉ có thể thực hiện được, mà c̣n cần
thiết khẩn cấp nữa.
Nhưng chúng ta không thể cứ để t́nh trạng ngày hôm nay tiếp tục
được.
Các nhà lănh đạo ấy
bảo rằng họ muốn có giải pháp, nhưng sự thực không ai có thể giải
quyết một cuộc khủng hoảng mà ḿnh không hiểu thấu đáo. Không ai
có thể cân bằng ngân sách nếu không tính đếm tất cả các con số.
Chừng nào chúng ta nhắm mắt bỏ qua sự công bằng và số
lượng khí thải trong quá khứ, và chừng nào chúng ta không tính
đến cả việc tiêu thụ hàng hóa nhập cảng, việc thiêu đốt các sinh
khối, v.v. và chừng nào thủ đoạn kế toán xảo quyệt lại được coi
là một cách giảm khí thải hiệu quả nhất, th́ chúng ta sẽ c̣n
chẳng tiến được đến đâu cả!
Và tất nhiên, khủng hoảng khí hậu chỉ là triệu chứng của một cuộc
khủng hoảng lớn hơn nhiều, bao gồm khủng hoảng sinh-môi bền
vững, khủng hoảng xă hội, khủng hoảng bất b́nh đẳng đă kéo dài từ
thời chủ nghĩa thực dân và trước đó nữa; một cuộc khủng hoảng
dựa trên ư tưởng rằng một loại người nào đó có giá trị hơn
những người khác do đó có quyền khai thác, bóc lột và cướp
đoạt đất đai cùng tài nguyên của người khác.
Và thật là ngây thơ khi tin rằng chúng ta có thể giải quyết được
cuộc khủng hoảng này mà không cần phải đối mặt với gốc rễ của nó.
Ngay lúc này đây, chúng ta vẫn c̣n đang cắm đầu chạy sai hướng.
Năm 2021 hiện được dự báo sẽ đạt mức tăng khí thải cao thứ hai từ
trước đến nay.
Chỉ có khoảng hai phần trăm chi tiêu phục hồi kinh tế của các
chính phủ được phân bổ cho các biện pháp năng lượng sạch. Và theo
một báo cáo mới của Liên Hiệp Quốc th́ lượng khí thải toàn cầu
dự kiến sẽ tăng 16% vào năm 2030 so với mức năm 2010.
Các nhà lănh đạo của chúng ta cố t́nh không hành động, là một sự
phản bội đối với tất cả các thế hệ hiện tại và tương lai.
Những người cầm quyền không thể rêu rao rằng họ đang cố gắng, bởi
v́ họ rơ ràng là chẳng cố gắng chút nào cả, khi họ c̣n tiếp
tục cho mở thêm các mỏ than mới, mỏ dầu mới và đường ống dẫn dầu
hoàn toàn mới; họ cứ giả vờ có những chính sách khí hậu đầy tham
vọng, trong khi vẫn cho phép các cảm-biến truy t́m đường dầu mới
để khám phá thêm những mỏ dầu khổng lồ tương lai; rồi họ tự
hả-hê chúc mừng chính họ không chút hỗ thẹn, trong khi vẫn
không đề ra được ngay cả khoản tài trợ tối thiểu và quá hạn lâu
nay rồi, để giúp các quốc gia dễ bị thiệt hại nhất đối phó với tai
hại của cuộc khủng hoảng khí hậu.
Nếu đây là những ǵ họ coi là “hành động” về khí hậu th́
chúng ta hoàn toàn không muốn.
Họ cho mời cả những con cháu trẻ tuổi của người da đỏ đến tham dự
những cuộc họp như thế này để giả vờ rằng họ đang lắng nghe chúng
ta (các thế hệ trẻ). Nhưng chẳng phải vậy đâu! Họ rơ
ràng là chẳng lắng nghe ǵ từ chúng ta, chẳng bao giờ cả!
Chỉ cần nh́n vào
các con số, chỉ cần nh́n vào các thống
kê th́ biết! Lượng khí thải vẫn c̣n tăng lên măi! Khoa học
không nói dối!
Nhưng tất nhiên chúng ta vẫn có thể xoay chuyển được t́nh thế này.
Hoàn toàn có thể cắt giảm lượng khí thải hàng năm thật kịch liệt
đến mức chưa từng có trên thế giới.
Và bởi v́ hiện nay không có các giải pháp công nghệ kỹ thuật nào
có thể đơn độc mà đạt được hiệu quả gần đến mức đó, cho nên chúng
ta sẽ phải thay đổi.
Chúng ta không c̣n có thể để mặc cho những người cầm quyền quyết
định những ǵ có thể thực hiện được hay không, về mặt chính trị.
Chúng ta không c̣n có thể để mặc cho những người cầm quyền quyết
định hy vọng là ǵ.
Hy vọng không phải là thụ động!
Hy vọng không phải là lải nhải blah blah blah!
Hy vọng là nói lên sự thật!
Hy vọng là hành động!
Và hy vọng
luôn luôn đến từ dân chúng.
Và chúng ta, những người dân, chúng ta muốn một tương lai an
toàn, chúng ta muốn hành động thực sự v́ khí hậu, và chúng ta muốn
công bằng về khí hậu!
Các bạn có nghe tôi nói không?
Chúng ta muốn ǵ? Công bằng khí hậu!
Muốn khi nào? Ngay bây giờ!
Chúng ta muốn ǵ? Công bằng khí hậu!
Muốn khi nào? Ngay bây giờ!
Các nhà lănh đạo ưa nói rằng: chúng ta có thể làm được. Nhưng rơ
ràng là họ không có thực tâm
hành động, c̣n chúng ta th́ có! Chúng
ta có thể làm được, tôi hoàn toàn tin chắc rằng chúng ta có thể
làm được.
Nhưng phải bắt đầu từ dân chúng. Bắt đầu bằng việc đối mặt với
thực tế của t́nh huống, cho dù thực tế khổ nhọc đến thế nào đi
nữa. Bắt đầu bằng hành động và phải bắt đầu ngay bây giờ!
Một lần nữa, chúng ta muốn ǵ? Công bằng khí hậu!
Muốn khi nào? Ngay bây giờ!
Chúng ta muốn ǵ? Công bằng khí hậu!
Muốn khi nào? Ngay bây giờ!
Chúng ta muốn ǵ? Công bằng khí hậu!
Muốn khi nào? Ngay bây giờ!
Cảm ơn các bạn.
Phạm Vũ Thịnh
dịch
04 Oct 2021
®
"Khi phát hành lại thông tin
từ trang này cần phải có sự đồng
ư của tác giả
và ghi rơ nguồn lấy từ www.erct.com"
Cảm tưởng, ư kiến xin gởi về
t4phamvu@hotmail.com
|