Tân Niên Khai Bút và

Mục Tiêu cho Năm Mới (New Year's Resolutions)   

Người Việt (hay người Á Đông) chúng ta vẫn có thói quen Khai Bút vào đầu năm.  Điểm hay của nó là nhân cơ hội năm mới đến, con người muốn viết ra một điều gì đó làm bước đầu tiên để thúc đẩy mình đi tới trong cuộc sống tinh thần, hoặc đôi khi để nói lên một vài điều đang ấp ủ.  Vì vậy hầu hết khi ‘khai bút’, mọi người thường chỉ nói đến những điều tốt đẹp và tích cực, kiểu như “Tân niên khai bút, bút khai hoa.  Vạn sự giai thành, phúc lộc đa” … 

Dĩ nhiên cũng có ngoại lệ, đó là trường hợp của cụ Tú Xương, tuy chúng ta có gom bài viết của cụ vào loại “khai bút đầu năm” được hay không thì cũng khó: 

Bắt chước ai ta chúc mấy lời
Chúc cho khắp hết cả trên đời
Vua quan sĩ thứ người muôn chốn
Sao được cho ra cái giống người 

Người Tây Phương có “khai bút” như chúng ta không thì không rõ, nhưng họ thường có những “Mục Tiêu Cho Năm Mới”  (New Year's Resolutions).   Những mục tiêu này thế nào là tùy từng cá nhân, có thể là những điều rất thông thường như: 

  “Make a new friend a month”  
  (Thêm một người bạn mới mỗi tháng),  

  “Accomplish the incomplete”   
  (Thanh toán hết những điều chưa hoàn thành), hoặc 

  “Relive childhood”  
  (Sống lại tuổi ấu thơ), vv...   

Có người cũng đùa giỡn một cách nhẹ nhàng khi ước nguyện:    

  “Dear God, I want a fat account and a thin body.  Please do not mix these up, like you did last year”
  (Xin Thượng Đế cho trương mục của con trong ngân hàng tăng lên mập ú, và thân thể con được thon gọn.  Nhưng xin nhớ đừng lẫn lộn 2 điều này với nhau, như Người đã làm năm ngoái!).  

Được biết là rất nhiều người thú nhận họ đã thực hiện không tới 10% những mục tiêu họ vạch ra.  Lý do để hiểu: hoặc mục tiêu cao xa quá, không làm được; hoặc nhiều quá, ôm không xuể. Hiểu ra, thiên hạ hay mơ ước chứ ít lượng sức mình.  

Mình nghĩ giữa Khai Bút và New Year's Resolutions, cái thứ nhì thích hợp với mình hơn (vì đặt ra “mục tiêu” cho cả năm sắp tới có ý nghĩa hơn việc chỉ viết vài điều nho nhỏ cho ngày xuân).  Tất nhiên khi đặt ra “mục tiêu” thì phải suy nghĩ cẩn thận, vì tự hứa với chính mình là điều khó làm nhất, đặc biệt là khi trên vai đã có sẵn nhiều thứ còn tồn đọng từ năm trước mà vẫn chưa làm được.   

Để có thể thấy được ít nhiều thành công qua từng chặng thời gian, có lẽ mình nên biết gắp từng miếng nhỏ.  Trước hết là làm một số việc dang dở (và đang làm việc này thì chớ nhảy qua việc kia).   Thứ hai là dành thì giờ đọc một số những sách đã trữ sẵn.  Thứ ba: Sắp xếp những tài liệu đang có theo tiết mục của nó (và vất bớt một ít).    

Trường hợp không thực hiện được cả ba thì ít ra cũng làm lấy một, là bỏ bớt những gì đang ôm đồm (cho nhẹ nợ!).  Nếu làm chủ được thì giờ của mình hơn nữa, thì ghi chép những bước đi đầy cố gắng của những người Việt nào đang lo lắng cho mai sau của Việt Nam.  Vì có những ghi chép thì lớp người đi sau mới biết chuyện gì đã xảy ra, để thấy được hậu quả là thế nào.  Vấn đề là khi ghi chép, ráng sao giữ cho khách quan – tỉnh táo, nhưng với một ý hướng “Vẫn để lòng theo người lận đận.  Vẫn hằng trông đếm bước anh đi”. 

2016-01-01

Văn Lang Tôn-thất Phương