Hagi thuộc tỉnh Yamaguchi và nằm cách thành phố Kitakyushu khỏang 2 giờ tàu điện. Lần đầu được nghe tên Yamaguchi là lúc tôi học tiếng Nhật ở Đại học Chiba vào năm 1968. Lúc đó , thủ tướng Nhật là ông Satou Eisaku, người xuất thân từ tỉnh Yamaguchi. Ông là một trong những người đã giữ chức vụ này khá lâu (1964-1972).  

Hagi cổ kính với làng samurai, với những màu áo kimono lộng lẫy và những mái ngói kawara với màu xanh rong rêu cùng năm tháng (Hình 1). Kooyoo ở Hagi thật tuyệt đẹp! Đi trong rừng cây lá vàng gần núi Shiroyama cho du khách một cảm giác thật mơ mộng. Thật thơ! Người đến. Người đi. Hy vọng. Đợi chờ.  

Hình 1. Hagi Jookamachi (Google Images) 

Hagi nổi tiếng với Shoka Sonjuku Academy (松下村塾)   do ông Yoshida Shoin (吉田松陰) sáng lập vào năm 1850 (Hình 2). Ông Yoshida và ngôi trường này đã đóng góp nhiều trong phong trào Minh Trị DuyTân. Những năm sau 1850’s, Yamaguchi đã sản xuất nhiều nhà lãnh đạo chính trị Nhật. Vì chủ trương phong trào cấp tiến có thể gây ra mối đe dọa cho thể chế “Shogunate”, ông Yoshida bị chính quyền Tokugawa xử tử năm 1859; lúc đó ông mới 29 tuổi [1].  Thủ tướng đầu tiên của Nhật là ông Ito Hirobumi (伊藤 博,1941-1909) xuất thân từ trường này.

 [1]  https://en.wikipedia.org/wiki/Yoshida_Sh%C5%8Din 

Yamaguchi là nơi xuất thân của 8 thủ tướng Nhật, mà gần đây nhất là ông Abe Shinzoo- người làm thủ tướng Nhật hai lần (2006-2007) và (2012-2020). Ông ngoại của ông là thủ tướng Kishi Nobusuke (1957-1960) cũng xuất thân từ Yamaguchi [2].

[2]  Shinzo Abe - Wikipedia 

1.

kohitsuji
oishiki kusa wo
mushamusha suru

(nhìn kìa chú cừu con
đang thong thả nhai cộng cỏ non
ăn một cách ngon lành!)

(1972) 

2.

aratana kaze
sukitouru sora
yama no tsuki

(dưới bầu trời xanh trong
trong cơn gió mới mát trong lành
ánh trăng đầu đỉnh nùi)

(1973) 

3.

odayaka ni
samurai eiga
no yoona machi da!
hagi to Hagi machi
kako no omoide

(cảnh vật thật yên bình
như trong phim samurai
Hagi tên con phố
nghĩ về những năm tháng  xa xưa
hagi nở rợp lối quanh thành)

(1973) 

4.

kaminari nari
ame ga furikeri
nami tsubuyaiteru

(sấm sét vang đầy trời
nước thỏ thẻ thầm thì trò chuyện
lăn tăn giọt mưa rơi)

(1973) 

5.

narande iru
mokuzai no ie
Hagi Jookamachi

(những ngôi nhà bằng gỗ
xếp thành hàng san sát bên nhau
Hagi Jookamachi)

(1973) 

6.

kawara ya
nikkoo ni pika pika
mosu kana!

(mái ngói kawara
rực rỡ sáng dưới ánh mặt trời
rêu phong màu năm tháng!)

(1973)   

7.

otome no mure
kimono to geta
hadena iro

(một nhóm trai và gái
kimono và đôi geta
sặc sỡ đủ sắc màu!)

 (1973) 

8.

tsuki no yama
sabishii koe naku
michi semaku

(nơi đỉnh núi trăng đầy
tiếng khóc vọng ra nghe não nùng
con đường mòn nhỏ hẹp)

(1973) 

9.

Ishidooroo*)
oborozuki wo miyo!
kasukana hikari

(hàng trụ đèn bằng đá
đứng nhìn vầng trăng khuya ẩn hiện
mờ ánh sáng hắt hiu)

 (1973)

*) Ishidōrō (石灯籠) : trụ đèn bằng đá  

10.

Tookooji
okuribi to mukaebi
urabon ni*)

(Tookooji
đón chào đưa tiễn  những linh hồn
urabon người vui!)

(1973) 

*) Urabon (盂蘭盆): tương đương với Lễ Vu Lan hay Lễ báo hiếu.

TooKooji (東光寺): Đền thờ này nổi tiếng với những trụ đèn bằng đá và nơi người dân trong cộng đồng tụ tập lại ăn uống, nhảy múa và hát hò vào dịp Urabon. 

11.

seiji yara
kyooiku yara
Shooka Sonjuku
Yoshida Shoin kara
risou to wakasa

(Yoshida Shoin
tạo Shooka Sonjuku
chính trị và giáo dục
bao năm tôi luyện những con người
tuổi trẻ hăng say và lý tưởng!)

 (1973) 

12.

furuie ya
mokuzai to kawara
“Shichinin no samurai” *

(những dãy nhà cũ kỹ
bằng gỗ và ngói kawara
samurai bóng dáng một thời!)

(1973) 

*) Phim do Akira Kurosawa làm đạo diễn (1954).  

13.

kiku saku ya
dare ga dare ka wo
matteru yoo da
kagayaki kooyoo to
kiku no kareina iro

(hoa cúc đã nở rồi
hình như ai đợi chờ ai đó
sắc hoa màu đỏ thắm
rừng lá thu sắc tươi lộng lẫy
màu cúc xinh rực sáng một vùng)

(1973) 

14.

inu ga “wanwan”
neko ga “nyanya”
asa no kaiwa!

(chú mèo kêu “meo meo”
chú chó cất tiếng sủa “gâu gâu”
cuộc trò chuyện buổi sáng!)

(1973) 

15.

momiji happa
mizu de nagasarete
doko made iku ka
mada mitei da na!

(cánh lá momiji
về nơi nào vẫn chưa hay biết
theo con nước xuôi dòng)

(1973) 

16.

aki no hajimari
sawayakana kaze ga
fuite kita

(chớm thu vừa bắt đầu
với con gió thổi về hôm nay
khí trời hơi lành lạnh)

(1973) 

17.

tenkiame
noronoro  aruite
nureru fuku

(giữa cơn mưa trong nắng
một mình chân bước đi lang thang
quần áo thấm ướt mèm)

(1974) 

18.

taira na umibe
shizumu yuuhi ni
yoi keshiki!

(mặt trời từ từ lặn
trên bãi biển trải dài bằng phẳng
cảnh sắc đẹp tuyệt vời!)

(1974) 

19.

boku no ashi
ponpon to tatakikeri
shiroki nami
takaki hoomatsu
kudakeru  nami no oto

(những bước chân của tôi
tiếp tục vỗ mạnh vào con sóng
chói sáng bọt trắng xóa
bọt sóng càng lúc càng lên cao
sóng vỡ tan tiếng vọng xì xào)

(1974)

Hình 2. Shoka Sonjuku Academy  do ông Yoshida Shoin sáng lập vào năm 1850 (Google Images).

20.

kireina uebu
kumo ga ki ni hatta
jinsei no kumo!
ikura ugoite mo
kekkyoku wa onaji da!

(một mạng nhện thật đẹp
giăng trên một nhánh cây khẳng khiu
mạng lưới của cuộc đời!
cố gắng nhiều rồi cũng thế thôi
cuối cùng vẫn trở về khởi điểm)

 (1974) 

21.

nadeshiko
hana no na ka?
onnna no na ka?
dochira mo yuga de
utsukushiki

(nadeshiko
tên một loài hoa?
hay tên người con gái?
gọi tên nào
cũng tao nhã dễ thương!)

(1974) 

22.

Katsuragawa ni
shimizu nagarekomu
koiaoiro

(Katsuragawa
con nước trong nhẹ chảy xuôi dòng
màu xanh xanh thắm đậm)

 (1974) 

23.

ame ga zaa zaa…
amayadori shite
tsuyuzamu da!

(mưa đổ xuống ào ào
cố chạy đi tìm chỗ đụt mưa
trời hè sao thấy lạnh!)

(1974) 

24.

suzumu yuuhi
kasukana hikari
ashi no oto

(mặt trời chiều sắp lặn
để lại vài tia nắng nhợt nhạt
âm điệu từng bước chân)

(1974) 

25.

yoru no yami
suzume no ko naku
sabishisoo da!

(trong bóng tối đêm đen
những con chim én con kêu khóc
giọng não nề buồn tênh!?)

(1974) 

26.

hito no inochi
moya yori mo moroi
jinsei kana!

(kiếp sống của con người
còn mỏng manh hơn giọt sương rơi
thương thay số kiếp người!)

(1974) 

27.

kusawara ni
kusa no me darake
samidare*)

(trên cánh đồng cỏ tươi
xanh biếc với ngọn cỏ trải dài
cơn mưa về tháng sáu!)

(1974)

*) samidare (五月雨) : mưa tháng năm âm lịch, tức là tháng sáu dương lịch. 

28.

natsu no ame
iwa ni shimiiru
midori koke

(cơn mưa vào mùa hạ
những giọt nước thấm sâu vào đá
rong rêu màu xanh xanh)

(1974) 

29.
okashi kutte
matcha wo nominagara
Hagi no chawan

(vừa ăn chiếc bánh ngọt
vừa thưởng thức vị matcha xanh
trong bát Hagi sành)

(1974) 

30.

hachigatsu ni
Hagi no machi nite  
hagi*) ga mankai
iroirona iro
jookamachi no hagi!

(thàng tám lại trở về
nơi con phố nhỏ tên Hagi
hagi giờ nở rộ
lắm sắc đủ màu hoa tươi con phố

Hagi Jookamachi!)

(1974)

*) Hagi (萩) : tên môt loại hoa thân cao có cánh nhỏ màu đỏ, hồng, tím hay trắng.

Hagi Jookamachi (萩 城下町): con phố nằm chung quanh thành trì hay lâu đài vua chúa ngày xưa.  

June 4, 2022