Bs
Nguyễn Thị Nhuận và
BỆNH ĐAU LƯNG
Ai trong chúng ta không từng một
lần bị đau lưng. Theo thống kê ở
Mỹ, 4 trong 5 người lớn từng bị
đau lưng ít nhất 1 lần trong đời
họ. Đau lưng là nguyên nhân nhiều thứ
5 cho những chuyến đến viếng bác sĩ.
Đau lưng cũng là nguyên nhân hàng đầu
của bệnh liên quan đến thương tích
nơi làm việc. Đau lưng ít khi làm chết
ai nhưng tốn kém gây ra do mất khả năng
làm việc, tiền trị bệnh và tiền
bồi thường tai nạn lao động lên
tới hằng chục tỉ đô la mỗi năm.
Để thử xem bạn biết ǵ về
chứng bệnh khó chịu này, mời bạn làm
trắc nghiệm về bệnh đau lưng
dưới đây. Câu trả lời và giải
thích ở bên dưới. Nhưng xin bạn hăy
tự trả lời những câu hỏi này trước
đă rồi hăy xem phần giải đáp.
Có nhiều độc giả đă
gửi thư về trả lời nhưng rất
tiếc không vị nào đáp đúng cả 10 câu.
Xin hẹn quí vị dịp khác.
1. Lớn tuổi th́ chắc
chắn phải bị đau lưng, không tránh
được.
a) Đúng
b) Sai
2. Bao nhiêu phần trăm người
lớn ở Mỹ đă từng bị đau lưng
một lần trong đời?
a) 95%
b) 80%
c) 65%
d) 40%
3. Đàn ông bị đau lưng
nhiều hơn đàn bà
a) Đúng
b) Sai
4. Loại nệm nào tốt
nhất khi bạn bị đau lưng?
a)
Cứng
b)
Cứng vừa phải
c)
Mềm vừa phải
d)
Mềm
5. Đau lưng thường gây ra
do một sợi thần kinh bị kẹp?
a) Đúng
b) Sai
6. Giải phẫu là cách chữa
bệnh đau lưng thông thường nhất.
a) Đúng
b) Sai
7. Khi bạn bị một cơn
đau lưng cấp tính, bạn cần nằm
nghỉ trên giường 1 tuần
a) Đúng
b) Sai
8. Nằm ngủ trong tư thế
nào tốt nhất cho cái lưng của bạn?
a) Nằm sấp, hai tay buông thơng
hai bên
b) Nằm nghiêng, cong người
lại, để cái gối giữa hai đầu
gối.
c) Nằm ngửa thẳng
d) Không câu nào đúng hết
9. Đa số các trường
hợp đau lưng sẽ thuyên giảm sau vài
tuần
a) Đúng
b) Sai
10. Triệu chứng nào dưới
đây cho biết là
bệnh đau lưng của bạn trầm
trọng?
a)
Sốt
b)
Xuống cân không nguyên do
c)
Chân bị yếu
d)
Tất cả những triệu chứng trên
GIẢI ĐÁP
1. Sai
Lớn tuổi th́ có nhiều
chuyện không tránh được, thí dụ như
tóc bạc da mồi. Nhưng may thay, đau lưng
không phải là một chuyện không tránh
được. Nếu chúng ta để ư đến
cái lưng một chút khi làm những việc như
khuân vác nặng, ngồi, đứng…, và dùng
những thế bảo vệ cái lưng (thí
dụ như khi nâng một vật nặng lên, nên
sử dụng hai đầu gối để
đứng lên thay v́ dùng cái lưng) th́ sẽ tránh
được chuyện lưng bị “vấn
đề”. Ngoài ra, cũng có nhiều cách
tập cho khỏe những bắp thịt lưng
gíup cho ta đỡ bị hại lưng. Ngay
cả những ngựi đă từng bị
chấn thương lưng cũng có thể
tập những phương pháp này để
tránh bị thêm lần nữa.
2. 80%
Như phần mở đầu
đă nói, 4 trong 5 người lớn tức 80%
đă từng bị đau lưng ít nhất là
một lần trong đời.
3. Sai
Đàn ông và đàn bà bị
đau lưng bằng nhau.
4. Cứng vừa phải
Trước đây người ta
vẫn cho rằng nằm nệm thật cứng
sẽ giúp những người bị đau lưng
đỡ đau. Nhưng gần đây, một
cuộc khảo sát rất khoa học đă cho
thấy rằng nằm nệm cứng vừa
phải sẽ giúp người bị đau lưng
kinh niên đỡ đau hơn.
5. Sai
Đau lưng có rất nhiều
nguyên nhân nhưng nguyên nhân thông thường
nhất không phả ilà giây thần kinh bị
kẹp. Đa số những trường hợp
đau lưng là do những bắp thịt và mô
liên kết của lưng bị quá căng hay
bị dùng quá nhiều.
6. Sai
Giải phẫu là phương cách
cuối cùng người ta nghĩ đến để
chữa bệnh đau lưng. Chỉ khi nào đă
tận dụng những phương pháp khác nhưng
bệnh nhân vẫn bị đau ngày càng nhiều
đến nỗi không thể làm việc hay
hoạt động được
th́ bác sĩ mới giải phẫu. Ngoài ra,
nếu bệnh nhân bị yếu chân hay không
thể kiểm soát được tiểu
tiện, bác sĩ cũng sẽ giải phẫu.
7. Sai
Nếu bệnh nhân vẫn c̣n
hoạt động được, bác sĩ thường
khuyên họ nên tiếp tục hoạt động
thay v́ nằm một chỗ. Nếu quá đau,
bệnh nhân có thể nằm nghỉ nhưng
nếu cứ nằm lâu th́ sẽ khó lành
bệnh hơn. Tránh nâng vật nặng, ngồi lâu
và cúi xuống
nhiều lần. Đắp đá hay nóng
đều có thể làm giảm đau cả.
8. Nằm nghiêng, cong người
lại, để cái gối giữa hai đầu
gối.
Cách nằm ngủ tốt nhất
là nằm nghiêng, hai chân gập lại, đầu
gối hướng về phí đầu. Để
một cái gối nhỏ giữa hai đầu
gối sẽ giúp cho lưng của bạn
thẳng hơn. Nằm ngửa hay nằmsấp
đều làm xương sống mất đi h́nh
chữ S tự
nhiên của nó. Bạn cũng có thể nằm
ngửa thẳng và đặt một gối
nhỏ dưới đầu gối. Không nên
nằm sấp.
9. Đúng
Nhiều cuộc khảo cứu cho
thấy đa số các trường hợp đau
lưng đều thuyên giảm sau vài tuần, cho
dù chữa bằng cách nào cũng thế.
10. Tất cả những triệu
chứng trên
Tất cả những triệu
chứng như sốt, xuống cân hay yếu chân
đều có thể là triệu chứng của
một bệnh nặng hơn là đau lưng thông
thường. Sốt có thể là triệu
chứng nhiễm trùng thận. Xuống cân có
thể là triệu chứng ung thư và yếu chân
có thể là triệu chứng giây thần kinh
bị kẹt hay đĩa xương sống
bị trụt.
(*) Bài đă đăng trên Diễn Đàn Y Khoa # , post lại với sự đồng ư của Diễn Đàn Y Khoa :